ถูกอายัดบัญชี ทั้งที่ไม่ได้ทำผิด ฟ้องธนาคาร-ตำรวจได้
ถูกอายัดบัญชีทั้งที่ไม่ได้ทำผิด ฟ้องธนาคาร และตำรวจได้ […]
ทนายความคดีฆ่าคนตาย คดีหมิ่นประมาท คดีลักทรัพย์
๑) ลักษณะ ๑๐ : ความผิดเกี่ยวกับชีวิต และร่างกาย
(๑.๑) ความผิดต่อชีวิต (ม.๒๘๘-๒๙๑, ๒๙๔)
-การที่จำเลยและผู้เสียหายเคยทะเลาะวิวาททำร้ายกันมาแล้ว เมื่อเจอกันในงานวัดจำเลยกลับไปบ้านนำอาวุธมีดมาฟันทำร้ายผู้เสียหายในทันที กรณีจึงไม่แตกต่างกับจำเลยไปนำเอาอาวุธมีดจากบริเวณใกล้เคียงมาฟันทำร้ายผู้เสียหายในทันทีที่พบเห็นผู้เสียหาย การกระทำของจำเลยยังถือไม่ได้ว่าได้กระทำโดยไตร่ตรองไว้ก่อน ฎ.๒๕๓๙/๔๑
*ฎีกาที่ 2539/2541 จำเลยและผู้เสียหายอยู่หมู่บ้านเดียวกัน และเป็นเพื่อนกันมาก่อน หากจำเลยมีใจคิดจะฆ่าผู้เสียหายหลังจากทะเลาะวิวาททำร้ายกันแล้วก็สามารถกระทำได้ง่ายและคงไม่ปล่อยเวลาให้ผ่านไปนานประมาณ 3 เดือน จนเพิ่งมาเกิดเหตุคดีนี้แม้ได้ความว่าจำเลยยังผูกใจเจ็บผู้เสียหายอยู่ ก็ไม่อาจแปลความว่าจำเลยคิดจะฆ่าผู้เสียหายตลอดมา เมื่อจำเลยมาพบผู้เสียหายในงานวัดจึงเกิดความคิดที่จะแก้แค้นผู้เสียหายโดยมิได้มีการพกหรือเตรียมอาวุธมาก่อนแสดงว่าความคิดที่จะฆ่าผู้เสียหายของจำเลยเพิ่งเกิดขึ้นเมื่อมาพบเห็นผู้เสียหายในงานวัดดังกล่าว การที่จำเลยกลับไปบ้านนำอาวุธมีดของกลางมาฟันทำร้ายผู้เสียหายในทันที กรณีจึงไม่แตกต่างกับจำเลยไปนำเอาอาวุธมีดจากบริเวณใกล้เคียงมาฟันทำร้ายผู้เสียหายในทันทีที่พบเห็นผู้เสียหาย การกระทำของจำเลยยังถือไม่ได้ว่าได้กระทำโดยไตร่ตรองไว้ก่อน
ฎีกาที่ 1533/2548 การฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อนนั้น ผู้กระทำความผิดได้คิดไตร่ตรองทบทวนแล้วจึงตกลงใจกระทำความผิด มิใช่เป็นการกระทำในลักษณะปัจจุบันทันด่วน พฤติการณ์ที่จำเลยทั้งสองตะโกนให้ของลับแล้วเดินออกจากร้านอาหารไปโดยจำเลยทั้งสองไม่มีสาเหตุโกรธเคืองกับผู้เสียหายมาก่อน และไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าหลังจากที่จำเลยทั้งสองได้ออกจากร้านอาหารไปแล้ว จำเลยที่ 1 ได้ตระเตรียมการเพื่อฆ่าผู้เสียหายมาก่อน การที่จำเลยที่ 1 กลับมาใช้อาวุธปืนยิงผู้เสียหายในเวลาต่อเนื่องกัน จึงไม่พอที่จะให้รับฟังว่าจำเลยที่ 1 มีเจตนาฆ่าผู้เสียหายโดยไตร่ตรองไว้ก่อน จำเลยที่ 1 คงมีความผิดฐานพยายามฆ่าผู้อื่นตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 288 ประกอบมาตรา 80 เท่านั้น
ฎีกาที่ 433/2546 การฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อน หมายความว่า ก่อนทำการฆ่าผู้กระทำผิดได้คิดไตร่ตรองทบทวนแล้วจึงตกลงใจกระทำความผิด ไม่ใช่กระทำไปโดยปัจจุบันทันด่วนเพราะเมาสุราหรือบันดาลโทสะ การไตร่ตรองไว้ก่อนเป็นเหตุเกี่ยวกับเจตนาส่วนตัวของผู้กระทำผิด ผู้ร่วมกระทำผิดที่มิได้ไตร่ตรองไว้ก่อนไม่มีความผิดด้วยเพราะกฎหมายมุ่งถึงการไตร่ตรองไว้ก่อนซึ่งเป็นสภาพจิตใจของแต่ละคน การจะเป็นตัวการร่วมกันฐานฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อนจึงต้องมีลักษณะเป็นการวางแผนการคบคิดกันมาแต่ต้นที่จะไปฆ่าผู้อื่น หรือด้วยการใช้จ้างวาน หรือไปดักฆ่าผู้อื่นโดยมีพฤติการณ์ร่วมกันมาแต่ต้น แต่การที่จำเลยที่ 1 ไม่มีสาเหตุโกรธเคืองกับผู้ตายมาก่อน และเป็นญาติพี่น้องกับผู้ตาย ทั้งก่อนเกิดเหตุได้มีการดื่มสุรากันโดยไม่ปรากฏว่าจำเลยที่ 1 ได้ร่วมวางแผนกับจำเลยที่ 2 มาก่อน การที่จำเลยที่ 1 ร่วมไปฆ่าผู้ตายจึงเป็นการติดสินใจในทันทีทันใดลักษณะตกกระไดพลอยโจนมากกว่า ดังนี้ จำเลยที่ 1 คงมีความผิดฐานฆ่าผู้อื่นตาม ป.อ.มาตรา 288 เท่านั้น ไม่เป็นความผิดฐานฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อนตาม ป.อ. มาตรา 289 (5)
ฎีกาที่ ๑๕๓๓ / ๔๘ การฆ่าผู้อื่นโดยไตร่ตรองไว้ก่อนนั้น ผู้กระทำผิดคิดไตร่ตรองทบทวนแล้วจึงตกลงใจกระทำความผิด หาใช่เป็นการกระทำในลักษณะปัจจุบันทันด่วนไม่ พฤติการณ์ที่จำเลยทั้งสองตะโกนให้ของลับแล้วเดินออกจากร้านอาหารไป โดยไม่ไปปรากฏว่าจำเลยทั้งสองมีเหตุโกรธเคืองกับผู้ตายมาก่อน และไม่ปรากฏข้อเท็จว่าหลังจากที่ตำเลยทั้งสองได้ออกจากร้านอาหารไปแล้ว จำเลยที่ ๑ ได้ตระเตรียมการเพื่อฆ่าผู้เสียหาย การที่จำเลยที่ ๑ กลับมาที่ร้านอาหารแล้วใช้อาวุธปืนยิงผู้เสียหายเป็นเวลาต่อเนื่องกัน จึงไม่พอที่ให้รับฟังว่าจำเลยที่ ๑ มีเจตนาฆ่าผู้เสียหายโดยไตร่ตรองไว้ก่อน
ความผิดข้อหาพาอาวุธปืนตาม ปอ. มาตรา ๓๗๑ ซึ่งมีโทษปรับไม่เกิน ๑๐๐ บาท นั้น มีอายุความ ๑ ปี มาตรา ๙๕ ( ๕ ) คดีนี้จำเลยที่ ๑ กระทำความผิดวันที่ ๑๕ มิถุนายน ๒๕๓๗ นับจากวันฟ้องคือวันที่ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๔๒ คดีของโจทก์สำหรับจำเลยที่ ๑ ในความผิดข้อหาดังกล่าว จึงเป็นการขาดอายุความ สิทธินำคดีอาญามาฟ้องย่อมระงับไปตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๑๘๕ ปัญหาดังกล่าวเป็นข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย แม้จำเลยที่ ๑ จะมิได้ยกขึ้นฏีกา ศาลฎีกามีอำนาจยกขึ้นวินิจฉัยและพิพากษาแก้ไขเสียให้ถูกต้องได้ตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๑๙๕ วรรคสอง ประกอบมาตรา ๒๒๕
-การฆ่าผู้อื่นเพื่อปกปิดความผิดฐานชิงทรัพย์หรือปล้นทรัพย์/และหรือเพื่อหลีกเลี่ยงให้พ้นอาญาในความผิดที่ได้กระทำไว้ ย่อมเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๒๘๙(๗)) อีกบทหนึ่ง อันเป็นกรรมเดียวกันกับความผิดตามมาตรา ๓๓๙ วรรคท้ายหรือ ๓๔๐ วรรคท้าย ฎ.๖๗๖๑/๔๖,๘๑๗/๔๘
ฎีกาที่ 6761/2546 ผู้ตายถูกของแข็งไม่มีคมตีบริเวณศีรษะ และถูกอาวุธมีคมแทงทะลุกะโหลกศีรษะบริเวณหน้าหูข้างซ้าย แสดงว่าผู้ตายถูกทำร้ายอย่างรุนแรง ย่อมชี้ให้เห็นเจตนาของผู้ที่ทำร้ายว่า ประสงค์จะฆ่าผู้ตายให้ถึงแก่ความตายทันที จำเลยที่ 1 ได้บอกจำเลยที่ 2 ว่าถ้าได้ทรัพย์สินของผู้ตายแล้วก็ให้ฆ่าผู้ตายเสีย เนื่องจากกลัวว่าผู้ตายจะจำหน้าได้ เพราะผู้ตายรู้จักกับจำเลยที่ 1 เป็นอย่างดี จึงมีเหตุผลให้เชื่อว่าจำเลยทั้งสองมีเจตนาร่วมกันฆ่าผู้อื่นเพื่อปกปิดความผิดฐานชิงทรัพย์ การกระทำของจำเลยทั้งสองจึงเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา 289 (7) อีกบทหนึ่ง อันเป็นกรรมเดียวกันกับความผิดตามมาตรา 339 วรรคท้าย ลงโทษจำเลยทั้งสองตามมาตรา 289(7) ซึ่งเป็นบทที่มีโทษหนักที่สุดตามมาตรา 90
เสื้อชุดฟาติก เสื้อคลุมและกางเกงวอร์มเป็นเพียงเครื่องนุ่งห่มที่จำเลยทั้งสองสวมใส่ในวันเกิดเหตุเท่านั้น จำเลยทั้งสองไม่ได้ใช้ทรัพย์ของกลางเป็นประโยชน์ในการกระทำความผิดคดีนี้ด้วย ศาลจะสั่งริบของกลางตาม ป.อ.มาตรา 33(1) หาได้ไม่
ฎีกาที่ 817/2548 จำเลยกับพวกร่วมกันใช้อาวุธปืนขู่บังคับให้ผู้ตายขึ้นรถยนต์กระบะไปกับจำเลยกับพวก อันเป็นการหน่วงเหนี่ยวกักขังทำให้ปราศจากเสรีภาพในร่างกาย เมื่อถึงที่เปลี่ยวจำเลยกับพวกร่วมกันชิงทรัพย์ผู้ตายโดยใช้อาวุธปืนยิงผู้ตายถึงแก่ความตาย แสดงว่าจำเลยกับพวกร่วมกันหน่วงเหนี่ยวกักขังผู้ตายเพื่อความสะดวกแก่การชิงทรัพย์และฆ่าผู้ตายในขณะที่การชิงทรัพย์และฆ่าผู้ตายยังไม่ขาดตอนจากกัน อันเป็นส่วนหนึ่งของการกระทำความผิดฐานชิงทรัพย์เป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตายโดยใช้อาวุธปืน และฐานฆ่าผู้อื่นเพื่อความสะดวกในการกระทำความผิด เพื่อจะเอาและเอาไว้ซึ่งผลประโยชน์อันเกิดแต่การที่จำเลยกับพวกได้กระทำความผิด เพื่อปกปิดความผิดและเพื่อหลีกเลี่ยงให้พ้นอาญาในความผิดที่ได้กระทำนั้นเอง จึงมิใช่เป็นความผิดฐานหน่วงเหนี่ยวกักขังผู้ตายอีกกรรมหนึ่งต่างหาก
ศาลอุทธรณ์ภาค 1 พิพากษาปรับบทลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 310 โดยไม่ระบุวรรคไม่ถูกต้อง รวมทั้งเมื่อฟังว่าจำเลยมีความผิดตามมาตรา 289(6)(7) แล้วก็ไม่จำต้องปรับบทลงโทษตามมาตรา 288 อีก นอกจากนี้โจทก์ขอให้ริบหัวกระสุนปืน 2 หัว และกระสุนปืนหัวตะกั่ว 1 นัด ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 1 ให้ริบหัวกระสุนปืนทั้งหมดรวม 3 หัว ก็ไม่ถูกต้อง
(๑.๒) ความผิดต่อร่างกาย(ม.๒๙๕, ๒๙๗, ๒๙๙, ๓๐๐)
หมายเหตุ รวม ม.๓๙๐, ๓๙๑ (ลหุโทษ)
ฎีกาที่ 6519/2547 ความผิดฐานทำร้ายร่างกายผู้อื่นจนเป็นเหตุให้ได้รับอันตรายสาหัสตาม ป.อ.มาตรา 297 เป็นเหตุที่ทำให้ผู้กระทำความผิดฐานทำร้ายร่างกายตามมาตรา 295 ต้องรับโทษหนักขึ้นเพราะผลที่เกิดจากการกระทำโดยที่ผู้กระทำไม่จำต้องมีเจตนาต่อผลที่ทำให้ต้องรับโทษหนักขึ้น ดังนั้น เมื่อข้อเท็จจริงได้ความว่า จำเลยใช้ท่อนไม้ขว้างปาผู้เสียหายถูกบริเวณศีรษะทำให้ผู้เสียหายตกรถจักรยานยนต์ได้รับบาดเจ็บ แม้จำเลยไม่มีเจตนาให้ผู้เสียหายได้รับอันตรายสาหัส คงมีเจตนาทำร้ายร่างกายผู้เสียหายก็ตาม จำเลยก็ต้องรับผิดในผลที่เกิดขึ้นจากการกระทำของจำเลยที่ทำร้ายผู้เสียหายจนเป็นเหตุให้ได้รับอันตรายสาหัสตาม ป.อ.มาตรา 297(8)
ฎีกาที่ 5334/2546 ผู้เสียหายได้รับบาดเจ็บมีรอยช้ำบวมที่ศีรษะด้านหน้า จมูกมีแผลฉีกขาด 0.5 เซนติเมตร มีแผลฉีกขาดขอบเรียบที่ข้อมือซ้าย และจากการเอ็กซเรย์กระโหลกศีรษะพบว่ากะโหลกศีรษะด้านหน้าบริเวณเหนือคิ้วขวายุบ การที่กะโหลกศีรษะตอนหน้าผากซึ่งมีสภาพเป็นของแข็งเมื่อถูกทุบให้ยุบเข้าไปย่อมเป็นที่ประจักษ์แจ้งชัดว่ากะโหลกศีรษะที่บุบยุบเช่นนี้ไม่อาจกลับคืนสู่สภาพปกติได้ดังเดิมแม้แพทย์จะระบุว่าบาดแผลของผู้เสียหายหากรักษาให้หายต้องใช้เวลาประมาณ 1 เดือนก็ตาม แต่ฟังได้เพียงว่าเป็นการรักษาบาดแผลจากภายนอกเท่านั้น หาได้ทำให้กระดูกส่วนที่ยุบลงไปแล้วกลับคืนเป็นปกติไม่ และได้ความจากแพทย์ผู้รักษาอีกว่าบาดแผลดังกล่าวใช้เวลารักษาประมาณ 1 เดือน กรณีกะโหลกศีรษะยุบต้องใช้เวลา 4 ถึง 6 สัปดาห์ จึงจะหาย หลังเกิดเหตุเป็นเวลาหลายเดือนผู้เสียหายซึ่งเป็นนักศึกษามาเบิกความว่า เมื่ออ่านหนังสือมาก ๆ เจ็บบริเวณศีรษะ แสดงว่าผู้เสียหายได้รับบาดเจ็บมีอาการทุกขเวทนาและไม่สามารถประกอบกรณียกิจตามปกติได้เป็นเวลาเกินกว่ายี่สิบวัน ถือได้ว่าเป็นอันตรายสาหัส การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานทำร้ายผู้อื่นจนได้รับอันตรายสาหัสตาม ป.อ.มาตรา 297 (8)
(๑.๓) ความผิดฐานทำให้แท้งลูก (ม.๓๐๑ – ๓๐๕)
๒) ลักษณะ ๑๑ : ความผิดเกี่ยวกับเสรีภาพและชื่อเสียง
(๒.๑) ความผิดต่อเสรีภาพ (ม.๓๐๙, ๓๑๐, ๓๑๑,๓๑๓-๓๑๖, ๓๑๗-๓๑๙)
*ฎ.๔๙๐๔/๔๘ (ม.๖๓,๓๑๐ วรรคสอง) ผู้ตายและผู้เสียหายทั้งสามถูกกักขังและถูกทำร้ายร่างกายในลักษณะการทรมานอยู่ในห้องพักที่เกิดเหตุเป็นระยะเวลาประมาณ ๓ เดือน โดยไม่มีหนทางหลบเลี่ยงให้พ้นจากการถูกทรมานหรือขอความช่วยเหลือจากผู้ใดได้ เห็นได้ว่าผู้เสียหายและผู้ตายต้องตกอยู่ในสภาพบีบคั้นทารุณทั้งทางร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรงติดต่อกันเป็นเวลานาน การที่ผู้ตายตัดสินใจกระโดดจากห้องพักเพื่อฆ่าตัวตายนั้นอาจเป็นเพราะผู้ตายมีสภาพจิตใจที่เปราะบางกว่าผู้เสียหายอื่น และไม่อาจทนทุกข์ทรมานได้เท่ากับผู้เสียหายอื่นจึงได้ตัดสินใจกระทำเช่นนั้นเพื่อให้พ้นจากการทนทุกข์ทรมาน พฤติการณ์ฟังได้ว่าการตายของผู้ตายมีสาเหตุโดยตรง(เป็นผลธรรมดา)มาจากการถูกทรมานโดยทารุณโหดร้าย
หมายเหตุ ๑.จำเลยไม่มีความผิดฐานเจตนาฆ่าผู้อื่นโดยเล็งเห็นผล
๒. เรื่องนี้มีการเรียกค่าไถ่ตามม.๓๑๓ วรรคสามด้วย (ดูฎีกาเต็ม)
*ฎีกาที่ ๓๘๙๑/๒๕๔๘ จำเลยที่ ๒ ร่วมกับจำเลยที่ ๑ มีและพาอาวะปืน เครื่องกระสุนปืนไปที่เคหสถาน อันเป็นที่พักอาศัยของโจทก์ร่วม แล้วใช้อาวุธปืนขู่บังคับโจทก์ร่วมกับรื้อค้นเอาเงินจำนวน ๓,๐๐๐บาท และนาฬิกาข้อมือราคา ๑๕๐,๐๐๐บาทไปจากนั้นจำเลยเอาเสื้อคลุมศีรษะโจทก์ร่วมบังคับให้ขึ้นรถยนต์ที่ติดเครื่องรออยู่หน้าที่พักอาศัยของโจทก์ร่วมแล้วขับรถนำโจทก์ร่วมซึ่งอยู่ในต่างประเทศ จนภริยาของโจทก์ร่วมตกลงจ่ายค่าไถ่ให้จำเลยจำนวน ๒๗๕,๐๐๐ ดอลลาร์สหรัฐ ในระหว่าง ที่โจทก์ร่วมถูกกักขัง จำเลยได้มัดโจทก์ร่วมด้วยโซ่ที่มือ เท้าทั้งสองข้างและใส่กุญแจและจำเลยควบคุมตัวโจทก์ร่วมอยู่ตลอดเวลา เมื่อโจทก์ร่วมถ่ายอุจจาระหรือปัสสาวะ จำเลยทั้งสองจะช่วยถอดกางเกงให้ โจทก์ร่วมถูกกักขังอยู่ในลักษณะดังกล่าวเป็นเวลา ๑๓๓ วัน จึงหลบหนีออกไปได้ การกระทำของจำเลยทั้งสองทำให้โจทก์ร่วมหมดอิสระในการเคลื่อนไหวร่างกายไปที่อื่นและไม่สามารถประกอบกิจวัตรประจำวันด้วยตนเองได้ตลอดระยะเวลาดังกล่าว เป็นเหตุให้ไม่รับประทานยาแก้โรคเบาหวาน ทำให้อาการกำเริบ มีเลือดปนออกมากับอุจจาระและปัสสาวะ การกระทำของจำเลยต่อโจทก์ร่วมจึงเป็นการกระทำโดยทรมานจนเป็นเหตุให้โจทก์ร่วมได้รับอันตรายแก่กายหรือจิตใจ จึงเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๓๑๓ วรรคสอง
(๒.๒) ความผิดฐานหมิ่นประมาท (ม.๓๒๖-๓๓๑)
ฎีกาที่ 1780/2546 โจทก์ได้รับมอบหมายจากจำเลยให้ดำเนินคดีกับ น. ในข้อหาฉ้อโกงจำเลยชำระค่าจ้างว่าความส่วนหนึ่งให้แล้ว แต่โจทก์ยังไม่ฟ้องคดี หลังจากนั้น 1 ปี จำเลยทวงเงินค่าจ้างว่าความคืน โจทก์ก็ยังไม่ได้ฟ้อง น. นอกจากนี้ในคดีที่ ณ. สามีจำเลยแต่งตั้งโจทก์เป็นทนายความโดยให้จำเลยเป็นผู้รับมอบอำนาจฟ้อง ส. โจทก์ก็มิได้จัดการให้ ณ และจำเลยลงลายมือชื่อในช่องผู้มอบอำนาจและผู้รับมอบอำนาจ จนศาลมีคำสั่งจำหน่ายคดี พฤติการณ์ทั้งสองกรณีดังกล่าวย่อมทำให้จำเลยเชื่อว่าโจทก์ไม่สนใจในการดำเนินคดี บกพร่องต่อหน้าที่ ทำให้จำเลยได้รับความเสียหาย เพราะผู้ที่จำเลยประสงค์จะฟ้องได้รับประโยชน์ไม่ต้องถูกดำเนินคดี ฉะนั้นการที่จำเลยพูดกับ ป. ว่า “ไม่ว่าจ้างทนายแดง (โจทก์) แล้ว ทนายแดง ชอบฮั้วคดี ไม่สนใจติดตามคดี” จึงเป็นการแสดงความคิดเห็นโดยสุจริต เพื่อความชอบธรรม ป้องกันตนหรือป้องกันส่วนได้เสียกับตนตามคลองธรรมตาม ป.อ.มาตรา 329(1) จำเลยไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาท
ฎีกาที่ 10189/2546 ถ้อยคำที่จำเลยกล่าวว่า “โจทก์ร่วมเป็นบุคคลวิกลจริตไม่สามารถทำงานได้เป็นคนบ้าเหมือนหมาบ้า” นั้น เป็นถ้อยคำที่เลื่อนลอยไม่เป็นการยืนยันข้อเท็จจริงซึ่งเมื่อฟังประกอบข้อความตอนท้ายที่ว่า “และยังได้นำใบ ร.บ. (ระเบียนการศึกษา) ไปจำหน่ายให้กับนักเรียนด้วย” แล้ว ยิ่งแสดงให้เห็นว่าจำเลยมิได้มุ่งหวังให้บุคคลอื่นเชื่อว่าโจทก์ร่วมเป็นบุคคลวิกลจริต ถ้อยคำดังกล่าวจึงไม่ทำให้โจทก์ร่วมเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่นหรือถูกเกลียดชัง จำเลยไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาท
ฎีกาที่ 12460/2547 (มาตรา 329) เวลาเช้าตรู่ของวันเกิดเหตุ เจ้าพนักงานตำรวจท้องที่หลายคนแต่งการนอกเครื่องแบบไปขอค้นบ้านจำเลยเพื่อพบและจับน้องชายของจำเลยในคดีเช็ค ส่วนโจทก์ไม่ใช่เจ้าพนักงานตำรวจท้องที่ แต่ได้แต่งเครื่องแบบเจ้าพนักงานตำรวจไปที่บ้านของจำเลยด้วยในฐานะที่เป็นบิดาของผู้เสียหายในคดีเช็คที่น้องชายของจำเลยสั่งจ่ายเช็คชำระค่าสินค้าให้ แล้วธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินตามเช็ค เมื่อคำนึงถึงเหตุการณ์และพฤติการณ์เกี่ยวกับการทวงหนี้ของโจทก์ที่แต่งเครื่องแบบไปขอค้นบ้านของจำเลยซึ่งเป็นผู้หญิงและมีบุตรผู้เยาว์ 2 คน จนจำเลยเกิดความเกรงกลัวต่อโจทก์จนต้องยอมใช้หนี้แทนน้องชายให้แก่โจทก์ จำเลยมีสิทธิที่จะเข้าใจได้โดยสุจริตว่าไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการประพฤติตนของโจทก์และมีสิทธิที่จะร้องเรียนโดยสุจริตได้ว่าโจทก์ซึ่งเป็นพนักงานตำรวจประพฤติตนไม่เหมาะสม ดังนั้น การที่จำเลยส่งโทรสารไปลงหนังสือพิมพ์โดยมีใจความเป็นการแสดงความเสียใจ น้อยใจของจำเลยและเกรงกลัวจากการกระทำของโจทก์จนต้องชำระหนี้แทนน้องชายให้แก่โจทก์ไป เป็นทำนองขอให้ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติสอดส่องตักเตือนเจ้าพนักงานตำรวจให้เป็นมิตรกับประชาชน จึงเป็นการติชมโจทก์ด้วยความเป็นธรรมอันเป็นวิสัยของประชาชนเยี่ยงจำเลยที่ต้องประสบเหตุการณ์เช่นนั้นพึงกระทำได้ และการที่จำเลยระบุชื่อนามสกุลจริงของโจทก์และจำเลย ตลอดจนที่อยู่ของจำเลยไว้แจ้งชัดในโทรสารด้วยย่อมแสดงให้เห็นว่าจำเลยเขียนข้อความในโทรสารด้วยย่อมแสดงให้เห็นว่าจำเลยเขียนข้อความในโทรสารนั้นด้วยเจตนาสุจริตตามเรื่องที่เกิดขึ้นแก่จำเลย กรณีต้องด้วย ป.อ. มาตรา 329 จำเลยจึงไม่มีความผิดฐานหมิ่นประมาทโจทก์
ฎีกาที่ 4291/2548 (ม. 328) จำเลยที่ 1 ทำหนังสือร้องเรียนซึ่งมีข้อความหมิ่นประมาท น. ยื่นต่อนายอำเภอคอนสารโดยเฉพาะเจาะจง ไม่เป็นการโฆษณาด้วยเอกสาร เพราะหนังสือร้องเรียนดังกล่าวยื่นต่อนายอำเภอคอนสารซึ่งเป็นบุคคลที่สามเพียงคนเดียวเท่านั้น จำเลยที่ 1 ไม่มีเจตนาใส่ความโดยโฆษณาให้บุคคลอื่นทั่วไปทราบนอกจากนายอำเภอคอนสาร จึงไม่เป็นการหมิ่นประมาทโดยการโฆษณา
๓) ลักษณะ ๑๒ : ความผิดเกี่ยวกับทรัพย์
*(๓.๑) ความผิดฐานลักทรัพย์และวิ่งราวทรัพย์ (ม๓๓๔, ๓๓๕, ๓๓๖, ๓๓๖ทวิ)
(ก) ความผิดฐานลักทรัพย์ ตามม.๓๓๔
ฎี.๔๒๐๘/๒๕๔๓ เหรียญกษาปณ์ที่ตกลงไปในช่องคืนเหรียญเนื่องจากไม่สามารถโทรศัพท์ติดต่อไปยังสายปลายทางได้นั้น ยังเป็นของผู้ใช้โทรศัพท์สาธารณะอยู่ การที่นาย พ. นำก้อนกระดาษไปอุดไว้ในช่องคืนเหรียญในตำแหน่งที่อยู่เหนือฝาปิดขึ้นไป เป็นเพียงการขัดขวางไม่ให้เหรียญกษาปณ์ตกกลับลงไปถึงมือผู้ใช้โทรศัพท์สาธารณะที่รออยู่ โดยเหรียญกษาปณ์ดังกล่าวยังคงติดค้างอยู่ในเครื่องโทรศัพท์สาธารณะในลักษณะที่ง่ายแก่การมาล้วงเอาไปในภายหลัง ฉะนั้นขณะที่เหรียญกษาปณ์ตกลงไปข้างอยู่บนก้อนกระดาษในช่องคืนเหรียญ ความผิดฐานลักทรัพย์ยังไม่สำเร็จเพราะนาย พ. ยังไม่ได้เอาเหรียญกษาปณ์นั้นไป ความรอบครองยังอยู่กับเจ้าของเหรียญกษาปณ์ที่รอรับเหรียญกษาปณ์นั้นอยู่ ความครอบครองยังอยู่กับเจ้าของเหรียญกษาปณ์ที่รอรับเหรียญกษาปณ์นั้นอยู่ และการที่เจ้าของเหรียญกษาปณ์ออกจากตู้โทรศัพท์สาธารณะไม่ได้หมายความว่ามีเจตนาสละทิ้งเหรียญกษาปณ์ที่ติดค้างเพราการสละกรรมสิทธิ์จะต้องการทำด้วยความสมัครใจ มิใช่อยู่ในลักษณะที่ถูกขัดขวางการได้ทรัพย์คืน
ฎี.๓๖๒๙/๒๕๓๘ ผู้เสียหายส่งธนบัตรฉบับละ ๑๐๐ บาทให้แก่จำเลยเพื่อชำระหนี้ค่าโดยสารเป็นเงิน ๕ บาท ถือว่าผู้เสียหายมอบการครอบครองดังกล่าวให้แก่จำเลย การที่จำเลยไม่ทอนเงินให้ทันทีหรือไม่มีเจตนาจะทอนเงินให้โดยจำเลยเอาเงินส่วนที่เหลือจำนวน ๙๕ บาท เป็นประโยชน์ของตนโดยทุจริตก็ไม่เป็นความผิดฐานลักทรัพย์ เพราะเจตนาทุจริตเกิดขึ้นภายหลังที่ธนบัตรอยู่ในความครอบครองของจำเลยแล้ว (และไม่น่าจะเป็นความผิดฐานยักยอก เพราะกรรมสิทธิ์ในธนบัตรโอนไปแล้ ดูฏีกาที่ ๑๐๖๗/๒๔๘๑ ประกอบ)
ฎี.๓๖๔๒/๒๕๔๐ จำเลยที่ ๒ เป็นผู้อนุญาตหรือยินยอมให้จำเลยที่ ๑ เอาโฉนดที่ดินของผู้เสียหายไปซึ่งจำเลยที่ ๑ ก็ทราบดีแล้วว่าโฉนดที่ดินเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้เสียหายและยังอยู่ในความครอบครองของผู้เสียหาย จำเลยที่ ๒ ไม่มีอำนาจให้คำอนุญาตหรือยินยอมได้ เมื่อจำเลยที่ ๑ เอาโฉนดที่ดินของผู้เสียหายไปด้วยความยินยอมของจำเลยที่ ๒ จึงเป็นการร่วมกันลักทรัพย์ตั้งแต่สองคนขึ้นไป ตาม ป.อ. มาตรา ๓๓๕ (๗) วรรคหนึ่ง และมาตรา ๘๓ (เปรียบเทียบกับฎีกาที่ ๑๓๗๖/๒๕๒๒ ซึ่งข้อเท็จจริงคล้ายกันแต่แตกต่างกัน ยกไว้ในคำบรรยายครั้งที่ ๙ ตามฎีกาหลัง ศาลฎีกาฟังว่าผู้อนุญาตเป็นผู้ครอบครองบานประตูอยู่ก่อนแล้วมิใช่ผู้เสียหายเป็นผู้ครอบครอง)
ฎี.๖๐๘๐/๒๕๔๖ จำเลยกับพวกอีก ๑ คน ร่วมกันลักหม้อแปลงไฟฟ้าของผู้เสียหาย โดยขึ้นไปบนเสาไฟฟ้าเลื่อยตัดสายลวดสลิงที่ยึดหม้อแปลงไฟฟ้าและใช้เชือกผูกผลักลงจากคานบนเสาไฟฟ้า เมื่อหม้อแปลงไฟฟ้าเคลื่อนที่จากจุดที่ติดตั้งเดิมถูกเคลื่อนมาอยู่บนพื้นดิน ถือว่าเป็นการเอาไปซึ่งทรัพย์หม้อแปลงไฟฟ้าอันเป็นความผิดฐานลักทรัพย์สำเร็จแล้ว แม้จำเลยจำพวกจะยังไม่ทันยกหม้อแปลงไฟฟ้าขึ้นรถยนต์กระบะของจำเลยเพราะหม้อแปลงไฟฟ้ามีน้ำหนักมาก กรณีก็หาใช่เป็นเพียบพยายามลักทรัพย์ไม่
หมายเหตุ เทียบ ฎี. 7053/2545 สุกรตัวเกิดเหตุมีน้ำหนักเกือบ ๒๐๐ กิโลกรัม ไม่สามารถอุ้มหรือจับไปได้โดยง่าย ทั้งวัดเจ้าของสุกรก็ไม่ได้กักขัง แต่ปล่อยให้มีอิสระไปไหนมาไหนได้ขณะที่นายดาบตำรวจ อ. เข้าจับกุมจำเลยที่ ๑ และที่ ๓ ถึงที่ ๕ กำลังช่วยกันดึงและผลักดันสุกรให้เข้าไปในซองบรรจุ สุกรยังไม่ได้เข้าไปในซองทั้งตัว ทั้งยังไม่ได้นำขึ้นรถ จำเลยที่ ๑ และที่๓ ถึง ๕ ยังไม่อยู่ในฐานะที่สามารถจะนำสุกรไปได้การกระทำของจำเลยที่ ๑ และ ที่ ๓ ถึง ๕ จึงยังไม่บรรลุผล คงเป็นความผิดฐานพยายามลักทรัพย์โดยใช้ยานพาหนะเท่านั้น
ฎี.๓๓๓๓/๒๕๔๕ การที่พนักงานของผู้เสียหายนำเครื่องคอมพิวเตอร์ของผู้เสียหายไปเก็บไว้ที่ท้ายกระโปรงรถยนต์ของผู้เสียหาย คันที่ให้จำเลยนำไปใช้ในการทำงานนอกสถานที่โดยจำเลยไม่ทราบมาก่อน ผู้เสียหายมิได้สละการครอบครองเครื่องคอมพิวเตอร์ยังอยู่ในความยึดถือของผู้เสียหาย และจำเลยควรรู้ว่าผู้เสียหายจะต้องติดตามเอาคืน การที่จำเลยยอมให้ ณ นำเครื่องคอมพิวเตอร์ไปจากการครอบครองของผู้เสียหายเพื่อแสวงหาประโยชน์ที่มิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมายสำหรับตนเองหรือผู้อื่น จึงเป็นความผิดฐานลักทรัพย์
ฎี.๒๑๘๘/๒๕๔๕ จำเลยเอาทรัพย์ไปจากผู้เสียหายก็เนื่องจากไม่ต้องการให้ผู้เสียหายนำไปขายเล่นการพนัน แสดงว่าจำเลยหาได้มีเจตนาที่จะเอาทรัพย์ไปเพื่อแสวงหาประโยชน์ที่มิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมายสำหรับจำเลยหรือผู้อื่นแต่อย่างใด จำเลยจึงไม่มีความผิดฐานชิงทรัพย์ คงมีความผิดเฉพาะร่างกายผู้อื่นจนได้รับอันตรายแก่กายตาม ป.อ. มาตรา ๒๙๕
ฎี.๒๐๐/๒๕๔๔ จำเลยขายรถยนต์และเครื่องนวดข้าวโจทก์ชำระเงินแล้วบางส่วนและยังค้างชำระส่วนที่เหลือ หลังจากนั้น ๗ เดือนเศษจำเลยกับพวกไปหาโจทก์ที่บ้านแต่ไม่พบ แต่ได้บอกภริยาบุตรและน้องชายโจทก์ว่าจะเอารถยนต์และเครื่องนวดข้าวไป แล้วได้ยึดรถยนต์และเครื่องนวดข้าวกลับไปเก็บไว้ที่บ้านจำเลย เพราะโจทก์ยังชำระเงินส่วนที่เหลือไม่ครบ ดังนี้ การกระทำของจำเลยเป็นการใช้อำนาจบังคับตามสิทธิของเจ้าหนี้โดยพลการ มิได้ดำเนินการฟ้องร้องบังคับให้ถูกต้องตามกฎหมาย เป็นการกระทำโดยเจตนาลักเอาไปโดยทุจริตไม่ (และฎีกาที่ ๒๗๕๓/๒๕๓๙)
ฎี.๙๐๙๓/๒๕๔๔ วินิจฉัยว่าส่วนที่จำเลยรื้อไม้กั้นห้องและเครื่องปรับอากาศออกไปเป็นเหตุให้ฝาผนังตึกเป็นรอย กระจกและเสาแตกนั้น จำเลยมีความประสงค์ในทรัพย์ซึ่งติดตั้งอยู่กับตึกจึงต้องรื้อออกไป การรื้อสิ่งของที่ติดอยู่กับผนังตึกย่อมทำให้เกิดรอยต่าง ๆ ขึ้นได้ซึ่งเป็นผลธรรมดาของการรื้อถอนที่ต้องเกิดขึ้น สภาพแตกร้าวของตึก จึงมิใช่เกิดขึ้นเพราะการกระทำโดยเจตนาให้เสียทรัพย์
ฎีกาที่ 5161/2547 ข้อมูลตามพจนานุกรมให้ความหมายว่า “ข้อเท็จจริงหรือสิ่งที่ถือหรือยอมรับว่าเป็นข้อเท็จจริงสำหรับใช้เป็นหลักอนุมานหาความจริงหรือการคำนวณ” ส่วนข้อเท็จจริงหมายความว่า “ข้อความแห่งเหตุการณ์ที่เป็นมาหรือที่เป็นอยู่ตามจริง ข้อความหรือเหตุการณ์ที่จะต้องวินิจฉัยว่าเท็จหรือจริง” ดังนั้นข้อมูลจึงไม่นับเป็นวัตถุมีรูปร่าง สำหรับตัวอักษร ภาพ แผนผัง และตราสารเป็นเพียงสัญลักษณ์ที่ถ่ายทอดความหมายของข้อมูลออกจากแผ่นบันทึกข้อมูลโดยอาศัยเครื่องคอมพิวเตอร์ มิใช่รูปร่างของข้อมูลเมื่อ ป.พ.พ.มาตรา 137 บัญญัติว่า ทรัพย์ หมายความว่า วัตถุมีรูปร่าง ข้อมูลในแผ่นบันทึกข้อมูลจึงไม่ถือเป็นทรัพย์ การที่จำเลยนำแผ่นบันทึกข้อมูลเปล่าลอกข้อมูลจากแผ่นบันทึกข้อมูลของโจทก์ร่วม จึงไม่เป็นความผิดฐานลักทรัพย์
ฎีกาที่ 1147/2546 ความผิดฐานลักทรัพย์จะสำเร็จได้ในแต่ละครั้งก็ต่อเมื่อจำเลยเบิกเอาเงินสดของโจทก์ร่วมไปจากโจทก์ร่วม การที่จำเลยบันทึกรายละเอียดข้อมูลรายการขายลดเช็คแต่ละฉบับในเครื่องคอมพิวเตอร์อันเป็นเท็จ จึงเป็นเพียงการใช้กลอุบายทำหลักฐานอันเป็นเท็จว่ามีลูกค้านำเช็คแต่ละฉบับไปขายลดให้แก่โจทก์ร่วม แม้การบันทึกข้อมูลรายการขายลดเช็คแต่ละฉบับจะสำเร็จจนได้รับใบเสร็จรับเงินจากการขายลดเช็คแล้วนำใบเสร็จรับเงินดังกล่าวไปเปิดบัญชีเงินฝากชื่อบัญชี ป. ซึ่งเป็นบัญชีปลอมที่ธนาคารโจทก์ร่วมเพื่อพักจำนวนเงินที่จะลักไว้ แต่จำนวนเงินตามใบเสร็จรับเงินหรือจำนวนเงินในบัญชีเงินฝากปลอมดังกล่าวยังเป็นกรรมสิทธิ์และอยู่ในความครอบครองของโจทก์ร่วม โดยเฉพาะบัญชีเงินฝากเป็นเพียงสมุดบันทึกรายการที่โจทก์ร่วมใช้เป็นหลักฐานควบคุมการฝากและถอนเงินของเจ้าของบัญชีเท่านั้น และการถอนเงินจากบัญชีแต่ละครั้งจำต้องทำรายการถอนเงินในแบบพิมพ์ใบถอนเงินตราบใดที่ยังไม่มีการถอนเงินไปจากโจทก์ร่วมองค์ประกอบในความผิดฐานลักทรัพย์ในข้อเอาทรัพย์ไปจึงยังไม่เกิดขึ้น แม้จำนวนเงินในบัญชีที่เปิดจะเป็นเท็จก็ยังถือไม่ได้ว่าการลักเงินสดของโจทก์ร่วมสำเร็จแล้ว เมื่อจำเลยทำรายการถอนเงินโดยอ้างเท็จว่ามีลูกค้ามาถอนแล้วเอาเงินสดของโจทก์ร่วมไป 4 ครั้ง จึงเป็นการลักเงินสดของโจทก์ร่วมคนละวันต่างวาระกัน การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานลักทรัพย์ 4 กรรมต่างกันมิใช่ 2 กรรม
ฎีกาที่ 7880/2547 หลังจากที่จำเลยทั้งสองร่วมกันทำร้ายผู้เสยหายที่ 2 และที่ 3 แล้ว จำเลยทั้งสองหลบหนีไป โดยจำเลยที่ 2 ขับรถจักรยานยนต์ของผู้เสียหายที่ 4 จอดอยู่ที่ป้อมตำรวจ หากจำเลยทั้งสองมีเจตนาจะเอารถจักรยานยนต์ของผู้เสียหายที่ 4 ไปโดยทุจริตก็สามารถทำได้ แต่จำเลยที่ 2 กลับไปจอดไว้ที่ป้อมตำรวจ แสดงว่าจำเลยที่ 2 มีเจตนาเพียงใช้รถจักรยานยนต์ของผู้เสียหายที่ 4 เป็นยานพาหนะหลบหนีเท่านั้น หาได้มีเจตนาเอาไปโดยทุจริตไม่ จำเลยทั้งสองจึงไม่มีความผิดฐานลักทรัพย์รถจักรยานยนต์ของผู้เสียหายที่ 4
(ข) เหตุฉกรรจ์ของความผิดฐานลักทรัพย์ (ม.๓๓๕ )
(๑) ในเวลากลางคืน
· ดูนิยาม ม.๑(๑๑)
ฎีกาที่ ๕๔๘ / ๔๘ กระบือ ๑๓ ตัว หายไปจากทุ่งเลี้ยงตั้งแต่เวลาประมาณที่ยงวัน น. พยานโจทก์ไปตามคืนมาได้ ๑๓ ตัว เมื่อประมาณเวลา ๑๗ นาฬิกา แสดงว่ากระบือ ๒ ตัว สูญหายไปในเวลากลางวัน แม้จะมีการขนถ่ายขึ้นรถยนต์บรรทุกของ ณ. ในตอนค่ำ ก็เป็นเวลาหลังจากการลักกระบือสำเร็จลง เหตุจึงมิได้เกิดในเวลากลางคืน การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๓๓๕ ( ๗ ) วรรคสาม ประกอบมาตรา ๓๓๖ ทวิ
(๒) ในที่หรือบริเวณที่มีเหตุเพลิงไหม้การระเบิด อุทกภัย – หรือที่มีอุบัติเหตุ เหตุทุกขภัยแก่รถไฟหรือยานพาหนะอื่นที่ประชาชนโดยสารฯ
ฎีกาที่ ๔๐๒/๒๕๔๖ การลักทรัพย์ในที่หรือบริเวณที่มีอุบัติเหตุ ต้องเป็นอุบัติเหตุที่เกิดแก่รถไฟหรือยานพาหนะที่ประชาชนโดยสารเท่านั้น ตามคำฟ้องโจทก์ไม่ได้บรรยายถึงข้อเท็จจริงดังกล่าว แม้จำเลยให้การรับสารภาพก็ไม่อาจลงโทษจำเลยหนักขึ้นตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๓๕ (๒) วรรคแรกได้
(๓) โดยทำอันตรายหรือผ่านสิ่งกีดกั้นฯ
ฎี.๓๐๐๕/๒๕๔๓ วินิจฉัยว่า “แม้รถกระบะไม่ปรากฏร่องรอยงัดฟังไม่ได้ว่าทำอันตรายสิ่งกีดกั้นสำหรับคุ้มครองบุคคลหรือทรัพย์ แต่การที่จำเลยจะเข้าไปในรถกระบะถือว่าเป็นการผ่านสิ่งกีดกั้นสำหรับคุ้มครองบุคคลหรือทรัพย์แล้ว” (ควรเปรียบเทียบฎีกาที่ ๒๔๔๗/๒๕๒๗) วินิจฉัยว่าไม่ผิด ๓๓๕(๓))
(๗) โดยมีอาวุธ – หรือโดยร่วมกระทำความผิดตั้งแต่ ๒ คน ขึ้นไป
· “อาวุธ” ดูบทนิยาม ม.๑(๕)
· แต่ถ้าเป็นอาวุธปืนหรือวัตถุระเบิด ผู้มีหรือใช้จะต้องรับ
โทษตาม ม.๓๓๖ ทวิ (เหตุเฉพาะตัวตาม ม.๘๙) –ส่วนผู้ร่วม
กระทำความผิดอื่นก็คงต้องรับโทษเพียงตามม.๓๓๕(๗)
(เป็นเหตุในลักษณะคดีตาม ม.๘๙)
(๘) ในเคหสถาน-สถานที่ราชการฯ ที่ตนเข้าไปโดยไม่ได้รับอนุญาต
(A) “เคหะสถาน” ดูบทนิยาม ม.๑(๔)
· ต้องเป็นการเข้าไปทั้งตัวจึงจะผิดมาตรา ๓๓๕(๘)
ไม่ใช่ส่วนหนึ่งส่วนใดของร่างกาย (สังเกต คำว่า “ที่
ตนได้เข้าไป”
· ต้องเข้าไปโดยไม่ได้รับความยินยอมหรืออนุญาต
จากเจ้าทรัพย์ ถ้าเข้าไปโดยได้รับอนุญาตจากเจ้า
ทรัพย์แล้วมีเถยจิตลักทรัพย์ ไม่ต้องด้วย ม.๓๓๕(๘)
(สังเกตุคำว่า “เข้าไปโดยไม่ได้รับอนุญาต)
(B) “สถานที่ราชการ” หมายเฉพาะสถานที่หรือบริเวณที่มี
การปฏิบัติราชการเท่านั้น
-
·ฎ.๒๘๔๕/๒๕๔๓ การเข้าไปลักทรัพย์ในโรงอาหารของมหาวิทยาลัยไม่ใช่กรณีตาม ม.๓๓๕(๘) เพราะโรงอาหารอยู่นอกบริเวณที่ปฏิบัติราชการ
ฎ. ๕๑๕๒/๔๘ สถานที่จอดรถของวิทยาลัยเทคนิคเป็นเพียงสถานที่ซึ่งทางราชการจัดไว้สำหรับเป็นที่จอดรถของนักศึกษา ผู้มาติดต่อราชการ ตลอดจนข้าราชการในวิทยาลัยเท่านั้น หาใช่เป็นสถานที่ซึ่งใช้สำหรับปฏิบัติราชการของข้าราชการในวิทยาลัยโดยตรงไม่ การที่จำเลยลักรถจักรยานยนต์ของผู้เสียหายไปจากบริเวณสถานที่จอดรถดังกล่าว จึงไม่ใช่การลักทรัพย์ในสถานที่ราชการอันเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา 335(8) วรรคแรก จำเลยจึงมีความผิดฐานลักทรัพย์ตาม ป.อ. มาตรา 334 เท่านั้น ปัญหาดังกล่าวเป็นข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย แม้คู่ความมิได้ยกขึ้นฎีกา ศาลฎีกามีอำนาจแก้ไขให้ถูกต้องได้ตาม ป.วิ.อ. มาตรา 195 วรรคสอง ประกอบมาตรา 225
-
·ฎ.๑๒๔๓/๒๕๔๕ สำนักงานประปาสงขลา เป็นรัฐวิสาหกิจมิใช่สถานที่ราชการ ดังนั้นการลักสายไฟ ณ สถานที่ดังกล่าว จึงมิต้องด้วยกรณีนี้
(๙) ในยวดยานสาธารณะฯ – หรือในสถานที่บูชาสาธารณะฯ
· การลักทรัพย์ในยวดยานสาธารณะนี้ ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า
ตัวผู้กระทำความผิดไม่จำเป็นต้องอยู่ในยวดยานสาธารณะนั้น
ฎี.๑๐๘๔/๒๕๓๐ จำเลยยืนอยู่นอกรถยนต์โดยสารประจำทางใช้กำลังประทุษร้ายดึงตัวผู้เสียหายให้ลงมาจากรถ แล้วบังคับเอาทรัพย์จากผู้เสียหายเช่นนี้การชิงทรัพย์ได้เริ่มเกิดตั้งแต่จำเลยใช้กำลังประทุษร้ายในขณะที่ผุ้เสียหายยังอยู่บนรถ ซึ่งเป็นการกระทำที่ตอเนื่องไม่ขาดตอนกับการบังคับเอาทรัพย์ จำเลยจึงมีความผิดฐานชิงทรัพย์ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๓๙ วรรคสอง ประกอบด้วยมาตรา ๓๓๕ (๙) (เคยเป็นส่วนหนึ่งของข้อสอบเนติฯ”๕๓)
– ศาลาการเปรียญไม่ใช่สถานที่บูชาสาธารณะ ฎ.๔๒๘๔/๔๗
ฎ. 4284/2547 ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานฯ ให้ความหมายของคำว่า ศาลาการเปรียญหมายถึงศาลาวัดสำหรับพระสงฆ์แสดงธรรม ศาลาการเปรียญจึงหาใช่สถานที่บูชาสาธารณะตามความหมายแห่งบทบัญญัติ ป.อ.มาตรา 335(9) วรรคแรก คดีนี้ข้อเท็จจริงได้ความว่า พระยอดขุดพลของกลางที่จำเลยเข้าไปลัก ขณะเกิดเหตุติดอยู่ที่แผงบริเวณเสาของศาลาการเปรียญ การะทำของจำเลยจึงเป็นความผิดตาม ป.อ.มาตรา 335(8) แต่โจทก์มิได้บรรยายฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยในข้อหานี้ไว้ด้วย จึงไม่อาจลงโทษจำเลยในข้อหานี้ได้
(๑๐) ทรัพย์สินที่ใช้ หรือมีไว้เพื่อสาธารณะประโยชน์
ฎี.๒๙๙๕/๒๕๔๕ เงินที่จำเลยทั้งสามลักเอาจากตู้โทรศัพท์สาธารณะไม่ใช่ทรัพย์ที่ใช้หรือมีไว้เพื่อประโยชน์ตาม ป.อ.มาตรา ๓๓๕(๑๐)
หมายเหตุ เทียบ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 8922/2546 แม้การที่จำเลยทั้งสามร่วมกันงัดเครื่องโทรศัพท์สาธารณะและกล่องใส่เหรียญในเวลากลางคืนอันเป็นความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ที่ใช้หรือมีไว้เพื่อสาธารณประโยชน์ ตาม ป.อ.มาตรา 360 ก็ตาม แต่การกระทำดังกล่าวมีเจตนามุ่งหมายเพื่อจะให้ได้เงินจากกล่องใส่เหรียญโทรศัพท์เป็นหลัก อันเป็นความผิดลักทรัพย์ตาม ป.อ.มาตรา 335 (1)(3)(7)(10) กรณีจึงเป็นการกระทำกรรมเดียวผิดต่อกฎหมายหลายบท ต้องลงโทษตามมาตรา 335 (1)(3)(7)(10) วรรคสอง ซึ่งเป็นบทที่มีโทษหนักที่สุดตาม ป.อ.มาตรา 90
(๑๑) ที่เป็นของหรือที่อยู่ในความครอบครองของนายจ้างฯ
(ฎี.๕๙๘๐-๑/๒๕๓๙ :ถือเป็นเหตุส่วนตัว ตามมาตรา ๘๙ )
(ค) ความผิดฐานวิ่งราวทรัพย์ (ม.๓๓๖)
-การวิ่งราวทรัพย์ที่ต้องด้วยเหตุฉกรรจ์อย่างหนึ่งอย่างใดตามม.๓๓๕ เช่น วิ่งราวทรัพย์ในเวลากลางคืน ต้องลงโทษตามม.๓๓๕(๑) วรรคแรก ซึ่งเป็นบทหนักตามม.๙๐ (ฎ.๕๐๓/๗๑)*หาใช่บทเฉพาะหรือบททั่วไปแต่อย่างใดไม่
-จำเลยถือมีดปลายแหลมเดินเข้าไปหาผู้เสียหาย ห่างประมาณ 2 เมตร ผู้เสียหายตกใจวิ่งหนียังไม่เป็นการขู่เข็ญ เมื่อกระชากสร้อยข้อมือที่ผู้เสียหายสวมอยู่จึงเป็นเพียงวิ่งราวทรัพย์ ฎ.๑๐๖๐/๔๕
ฎี.๑๐๖๐/๒๕๔๕ จำเลยเพียงแต่ถือมีดปลายแหลมเดินเข้าไปหยุยืนอยู่ห่างผู้เสียหายประมาณ ๒ เมตร และขณะที่ผู้เสียหายตกใจวิ่งหลบหนี จำเลยวิ่งไล่ตามไปจนทันแล้วกระชากสร้อยข้อมือที่ผู้เสียหายสวมอยู่จนขาดติดมือจำเลยไป โดยไม่ได้ใช้มีดจี้ขู่เข็ญหรือแสดงท่าทีให้เห็นว่าเป็นการขู่เข็ญว่าจะใช้มีดแทงประทุษร้ายผู้เสียหาร การกระทำของจำเลยจึงไม่เป็นการขู่เข็ญว่าในทันใดนั้นจะใช้กำลังประทุษร้ายผู้เสียเพื่อความสะดวกในการลักทรัพย์ และการที่จำเลยกระชากสร้อยข้อมือที่ผู้เสียหายสวมอยู่เป็นเพียงการบักเอาทรัพย์สินไปจากความครอบครองของผู้เสียหายเท่านั้นไม่เป็นการใช้กำลังประทุษร้ายตามความหมายของกฎหมายแต่อย่างใด การกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิดฐานชิงทรัพย์ แต่ผิดฐานลักทรัพย์ในเวลากลางคืน โดยมีอาวุธและโดยใช้พาหนะเพื่อสะดวกแก่การกระทำผิดเท่านั้น
(ง ) เหตุฉกรรจ์ที่เป็นบทเพิ่มโทษของความผิดฐานลักทรัพย์และวิ่งราวทรัพย์ (ม.๓๓๖ทวิ)
ฎีกาที่ 1610/2546 จำเลยทั้งสี่ได้ร่วมกันลักมือหมุนเครื่องยนต์รถไถนา 1 อัน และนอตขันแท่นเครื่องยนต์ 3 ตัว ของผู้เสียหายไป โดยการลักทรัพย์ในเวลากลางคืนในเคหสถาน ทรัพย์ที่ลักเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องจักรที่ผู้เสียหายมีไว้สำหรับประกอบกสิกรรมและเป็นการกระทำผิดโดยใช้ยานพาหนะเพื่อสะดวกแก่การกระทำผิดหรือการพาทรัพย์ที่ถูกลักนั้นไป จำเลยทั้งสี่จึงมีความผิดตาม ป.อ.มาตรา 335 (1) (7) (8) วรรคสอง ประกอบด้วยมาตรา 336 ทวิ
ฎีกาที่ 1486/2546 การกระทำที่จะเป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา 336 ทวิ นั้น ต้องดูที่เจตนาของผู้กระทำผิดเป็นส่วนสำคัญว่าต้องการใช้ยานพาหนะเพื่อสะดวกแก่การกระทำผิดหรือการพาทรัพย์นั้นไป หรือเพื่อให้พ้นจากจับกุมหรือไม่ เมื่อจำเลยมีเจตนาจะลักเงินสดที่อยู่ในกระเป๋าสะพายของผู้เสียหายที่วางอยู่ในรถที่จำเลยขับอยู่ก่อนแล้ว โดยใช้อุบายหลอกผู้เสียหายให้ลงจากรถไปซื้อน้ำอัดลม แล้วถือโอกาสขับรถซึ่งมีกระเป๋าสะพายใส่เงินและกระเป๋าเสื้อผ้าของผู้เสียหายหนีไป จำเลยไม่ได้มีเจตนาที่จะใช้รถเพื่อสะดวกแก่การกระทำผิดหรือการพาเอาทรัพย์นั้นไป หรือเพื่อให้พ้นจากการจับกุม จึงไม่มีความผิดฐานลักทรัพย์โดยใช้ยานพาหนะตาม ป.อ.มาตรา 336 ทวิ คงผิดฐานลักทรัพย์ตาม ป.อ.มาตรา 334
(๓.๒) ความผิดฐานกรรโชก รีดเอาทรัพย์ ชิงทรัพย์ และปล้นทรัพย์ (ม.๓๓๗-๓๔๐, ๓๔๐ตรี)
(ก) ความผิดฐานกรรโชกทรัพย์ (ม๓๓๗)
ฎี.๔๔๕/๒๕๓๗ จำเลยใช้มีดจี้ผู้เสียหายและดึงสร้อยคอจากคอผู้เสียหาย เมื่อผู้เสียหายส่งเสียงดังจำเลยก็พูดว่าไม่ต้องร้องคืนสร้อยให้แล้ว แล้วจำเลยก็คืนสร้อยให้ผู้เสียหาย ในชั้นสอบสวนจำเลยให้การว่ากระทำเพื่ออยากลองและนึกสนุก แสดงว่าจำเลยกระทำโดยมิได้เจตนาประสงค์ต่อทรัพย์ การกระทำของจำเลยไม่เป็นความผิดฐานชิงทรัพย์แต่เป็นความผิดฐานทำให้เสื่อมเสียเสรีภาพ
หมายเหตุ ๑. แต่มีฎีกาที่ ๑๑๖๑/๒๕๔๓ วินิจฉัยว่า “ การกระทำของจำเลยเป็นความผิดฐานชิงทรัพย์เนื่องจากมิได้ขู่จะทำร้ายผู้เสียหาย และให้ส่งเงินให้แก่จำเลยในภายหลัง ฎีกานี้คงมิได้หมายความว่า ความผิดฐานกรรโชก จะต้องเป็นการขู่บังคับให้ส่งมอบประโยชน์ในภายหลังคนละเวลากับการขู่ว่าจะทำอันตราย หรือใช้กำลังประทุษร้ายเท่านั้น มิฉะนั้นขู่ว่าจะจับ ขู่ว่าจะเอารถยนต์ จึงมีการส่งมอบเงินให้ในทันทีไม่เป็นความผิดฐานกรรโชก ซึ่งมีฎีกาวินิจฉัยว่าเป็นความผิดฐานกรรโชก ตัวบทมาตรา ๓๓๗ ก็มิได้บัญญัติว่าจะต้องมอบประโยชน์ในภายหลังเพียงแต่มีความผิดฐานชิงทรัพย์จะต้องเป็นเรื่องใช้กำลังประทุษร้าย หรือขู่เข็ญว่าทันใดนั้น จะใช้กำลังประทุษร้ายต้องไม่ขาดตอนกับลักทรัพย์เท่านั้น แต่มิได้หมายความว่า ถ้าได้ทรัพย์ไปในทันใดจะเป็นความผิดฐานกรรโชกไม่ได้ ดูฎีกาที่ ๑๘๔๔/๒๕๓๖ ดังนั้นทั้งสองความผิดนี้อาจซ้อนกันได้ แต่ถ้าเป็นกรณีขู่บังคับว่าจะทำอันตรายต่อทรัพย์สิน, เสรีภาพ, ชื่อเสีย ให้ส่งมอบทรัพย์ให้ในทันที จะเป็นได้แต่ความผิดกรรโชกเท่านั้น เพราะไม่มีการขู่ว่าจะใช้กำลังประทุษร้าย อันเป็นองค์ประกอบความผิดฐานชิงทรัพย์
๒. ในกรณีที่มีการใช้กำลังประทุษร้าย แต่สิ่งที่ส่งมอบให้นั้นเป็นประโยชน์ในลักษณะทรัพย์สิน มิใช่ทรัพย์แม้จะส่งมอบให้ในทันที ย่อมเป็นความผิดฐานกรรโชก เช่น ใช้กำลังทำร้ายให้ผู้เสียหายลงลายมือชื่อในช่องผู้กู้ในสัญญากู้ยืมเงินเป็นต้น ดูฎีกา ๒๖๔๕/๒๕๔๓
ฎีกาที่ 2645/2543 จำเลยที่ 1 ชกต่อยทำร้ายผู้เสียหายเพื่อบังคับขู่เข็ญให้ผู้เสียหาย จำต้องลงลายมือชื่อในสัญญากู้เงินและสัญญาซื้อขาย การที่จำเลยที่ 2 พูดกับผู้เสียหายว่า คิดจะโกงหรืออย่ามาเล่นกับฉันนะ ในขณะที่จำเลยที่ 1 กระชากคอเสื้อผู้เสียหายอยู่ และต่อมาจำเลยที่ 1 ต่อยที่บริเวณหางคิ้วซ้ายผู้เสียหายจนบาดเจ็บเลือดออก และพูดกับผู้เสียหายว่า ให้ลงลายมือชื่อในสัญญากู้เงิน มิฉะนั้นจะเจ็บตัวอีก ถือได้ว่าจำเลยที่ 2 เป็นตัวการร่วมกันกับจำเลยที่ 1 ทำร้ายร่างกายผู้เสียหาย และร่วมกันข่มขืนใจผู้เสียหายให้ยอมลงลายมือชื่อว่าเป็นผู้กู้ในสัญญากู้เงิน สัญญากู้เงินก่อให้เกิดสิทธิในหนี้ซึ่งมีวัตถุแห่งหนี้เป็นเงินแก่ผู้ให้กู้ จึงเป็นประโยชน์ในลักษณะที่เป็นทรัพย์สินแก่ผู้ให้กู้ เมื่อจำเลยทั้งสองได้ไปซึ่งสัญญากู้เงินจากการข่มขืนใจโดยทำร้ายร่างกายผู้เสียหายให้ยอมลงลายมือชื่อว่า เป็นผู้กู้เงินจากจำเลยที่ 2 อันเป็นการได้ประโยชน์ในลักษณะที่เป็นทรัพย์สินแล้วจึงเป็นการร่วมกันกระทำผิดฐานกรรโชกและทำร้ายร่างกายผู้เสียหาย
ฎี.๑๓๑/๒๕๔๖ จำเลยทั้งสี่เข้ามาในร้าน จำเลยที่ ๑ บอกว่าเป็นเจ้าพนักงานตำรวจมาดูแลความเรียบร้อยของร้าน ต้องการเงิน ๕,๐๐๐ บาท เป็นค่าดูแล ผู้เสียหายรู้สึกไม่ปลอดภัยจึงเดินไปหลังร้านโทรศัพท์ไปที่สถานีตำรวจแต่ไม่ติด เมื่อเดินออกมาหน้าร้านก็เห็นจำเลยทั้งสี่เดินขึ้นรถกระบะไป จะเห็นได้ว่าจำเลยที่ ๑ เพียงแต่อ้างว่าเป็นเจ้าพนักงานตำรวจและพูดขอเงินเป็นค่าดูแลร้านเท่านั้น ซึ่งผู้เสียหายจะให้หรือไม่ก็ได้ คำพูดของจำเลยที่ ๑ ดังกล่าว จึงยังถือไม่ได้ว่าเป็นการขู่เข็ญว่าจะทำอันตรายต่อเสรีภาพและทรัพย์สินของผู้เสียหาย ไม่เป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๓๓๗
ฎี.๑๒๘๐/๒๕๔๓ จำเลยเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้โทรศัพท์ไปข่มขืนใจโจทก์ร่วมให้ยอมมอบเงินและรถยนต์แก่ตน โดยพูดขู่เข็ญว่าจะนำเรื่อผู้บริหารของบริษัท ท. ติดสินบนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรมตามข่าวในหนังสือพิมพ์ ม. ไปอภิปรายให้รัฐสภาและให้ข่าวแก่หนังสือพิมพ์ อันเป็นการทำอันตรายต่อชื่อเสียและทรัพย์สินของ บริษัท ท. ซึ่งมี ป. เป็นประธานกรรมการบริษัทและมีโจทก์ร่วมเป็นผู้ช่วยบริหารงานของบริษัท จนเป็นเหตุให้โจทก์ร่วมยอมจะให้เงินสด ๑,๐๐๐,๐๐๐ บาท กับรถยนต์กระบะ ๑คัน แก่จำเลยตามที่ต่อรองตกลงกัน การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานกรรโชกทรัพย์ตาม ป.อ. มาตรา ๓๓๗ วรรคแรก (โจทก์ไม่ได้บรรยายขอให้ลงโทษตาม มาตรา ๓๓๘)
ฎี.๔๔๑๐/๒๕๔๓ จำเลยที่ ๑ เรียกร้องเงินจากผู้เสียหายจำนวน
๕๐,๐๐๐ บาท แต่ผู้เสียหายไม่มีเงิน จึงขอสร้อยข้อมือกับสร้อยคอทองคำแทนแม้จำเลยที่ ๑ จะไม่รับทองคำแต่มีการควบคุมตัวผู้เสียหายกับพวกไปร้านอาหารแห่งหนึ่ง และต่อมาได้ปล่อยตัวผู้เสียหาย เพื่อให้ไปขายทองคำและหาเงินมาให้โดยควบคุมตัวสามีและบุตรของผู้เสียหายไว้ ถือได้ว่าผู้เสียหายยินยอมให้เงินแก่จำเลยทั้งสองตามที่เรียกร้องแล้ว แต่ในขณะนั้นผู้เสียหายไม่มีเงินจึงยินยอมให้สร้อยข้อมือกับสร้อยคอทองคำแทน แม้จำเลยทั้งสองไม่รับ ก็ครบองค์ประกอบความผิดฐานกรรโชกแล้ว
(ข) ความผิดฐานรีดเอาทรัพย์ (ม๓๓๗)
(ค) ความผิดฐานชิงทรัพย์ (ม.๓๓๙)
ฎีกาที่ 2751/2546 หลังจากจำเลยปลดสร้อยคอทองคำของโจทก์ร่วมแล้ว จำเลยลากโจทก์ร่วมไปกลางกระต๊อบเพื่อไม่ให้คนเห็น แล้วจำเลยใช้กำลังประทุษร้ายโดยชกปากชกท้องโจทก์ร่วม และข่มขืนกระทำชำเราโจทก์ร่วม ความผิดฐานชิงทรัพย์จึงสำเร็จตั้งแต่จำเลยปลดเอาสร้อยคอทองคำของโจทก์ร่วมไปแล้ว เจตนาข่มขืนกระทำชำเราเกิดขึ้นภายหลังการชิงทรัพย์สำเร็จแล้ว บาดแผลที่ริมฝีปากของโจทก์ร่วมตามผลการชันสูตรบาดแผลเกิดจากากรข่มขืนกระทำชำเราโดยใช้กำลังประทุษร้าย ไม่ได้เกิดจากการชิงทรัพย์ ส่วนที่ข้อมือทั้งสองข้างของโจทก์ร่วมมีรอยแดง ๆ เชื่อว่าเกิดจากจำเลยใช้สายกางเกงของโจทก์ร่วมมัดข้อมือทั้งสองข้างของโจทก์ร่วมไว้ ถือเป็นการใช้กำลังประทุษร้าย เพื่อสะดวกในการลักเอาสร้อยคอทองคำของโจทก์ร่วมอันเป็นความผิดฐานชิงทรัพย์ แต่อาการบาดเจ็บเพียงรอยแดง ๆ ดังกล่าวไม่ถือว่าเป็นการได้รับอันตรายแก่กายหรือจิตใจ จำเลยจึงมีความผิดฐานชิงทรัพย์ตาม ป.อ.มาตรา 339 วรรคแรก
ฎี.๑๙๑๕/๒๕๔๓ จำเลยทั้งสองว่าจ้างให้ผู้เสียหายขับรถจักรยานยนต์ไปส่งระหว่างทางมีการบังคับให้ผู้เสียหายเข้าไปในกระท่อมแต่ผู้เสียหายไม่ยอม จำเลยที่ ๒ เอามือรัดคอผู้เสียหายและดึงเอากุญแจมาส่งให้จำเลยที่ ๑ ซึ่งนั่งคร่อมรถจักรยานยนต์อยู่เมื่อมีคนขับรถจักยานยนต์รับจ้างเข้ามาช่วย จำเลยทั้งสองก็เอารถจักรยานยนต์ของผุ้เสียหายขับหลบหนีไป ก่อนจำเลยทั้งสองขับรถจักรยานยนต์หลบหนี้ไป มีจำเลยคนหนึ่งพุดว่าให้ผุ้เสียหายไปเอารถจักรยานยนต์คืนที่โรงเรียนวัด บ. แสดงให้เห็นว่า จำเลยทั้งสองเพียงต้องการนำรถจักรยานยนต์คันที่ผุ้เสียหายขับไปใช้ชั่วคราวโดยตั้งใจจะคืนให้ภายหลัง มิได้กระทำเพื่อเป็นการตัดกรรมสิทธิ์ตลอดไป จึงมิใช่เป็นการกระทำที่ถือว่าเอาทรัพย์ของผู้เสียหายไป อันจะเป็นความผิดฐานลักทรัพย์ จำเลยทั้งสองไม่มีความผิดฐานชิงทรัพย์
ฎี.๗๓๐/๒๕๐๙ จ.ถือขวาน ส. ถือมีดยืนขวางทางจับแฮนเดิลรถจักรยานยนต์ของเด็กชาย ค. จ. บอกให้แก้ห่อหนังสือออกและพูดว่าให้รถกูเถอะ ไม่ได้ความว่าถือขวานและมีดจะทำร้าย แม้เด็กจะกลัวก็ไม่ใช่ว่าเพราะ จ ขู่ให้กลัวว่าจะทำร้าย เป็นความผิดฐานลักทรัพย์โดยมีอาวุธไม่เป็นปล้นทรัพย์
หมายเหตุ ในเรื่องนี้อาจจะมีความเห็นไปอีกทางหนึ่งได้ เพราะการที่ชายสองคนถือมีดถือขวานมาและกระทำต่อเด็กตามความรู้สึกนึกคิดของคนทั่ว ๆ ไป น่าจะเห็นได้ว่าเป็นกิริยาอาการที่ขู่ว่าจะใช้กำลังประทุษร้ายแล้ว และมีคำพิพากษาฎีกาอื่น ๆ อีก เช่น ชักเหล็กขูดชาฟท์ที่พกติดตัวออกมาวางที่ตักแล้วเอาทรัพย์ในกระเป๋าเสื้อไป เป็นการขู่ว่าจะใช้กำลังประทุษร้ายแล้ว (ฎีกาที่ ๔๑๓๐๑๒๕๒๘) หรือ ป. กับพวก ๕ คน มีปืนและพร้าครบมือขึ้นเรือน อ. และเรือนคนอื่น ๗ หลัง เวลา ๑๐ นาฬิกา เก็บทรัพย์ไปเวลานั้นมี อ. และภริยาอยู่บ้านคนอื่นไม่อยู่ อ. วิ่งหนี เป็นกิริยาขู่เข็ญอยู่แล้วโดยไม่ต้องออกวาจาหรือลงมือทำร้าย (ฎีกาที่ ๙๐/๒๔๙๗) การถือดาบที่น่ากลัวเกรงเป็นการขู่เข็ญอยู่ในตัวไม่ต้องพูดออกมาก็เป็นการขู่เข็ญแล้ว (ฎีกาที่ ๑๐๑๗/๒๔๘๐) หรือในกรณีที่ ก. กับพวก ๖ คน มีขวานและไฟตรงเข้ามาที่ จ. นอน จ.กลัวจึงหนีไป ก. กับพวกจึงเก็บเอาทรัพย์ไป ศาลฎีกาวินิจฉัยว่ากริยาที่ถือขวานเข้ามาในเรือนเวลาค่ำคืน ไม่ต้องพูดอะไรก็เป็นการขู่เข็ญ (ฎีกาที่ ๓๗๘/๒๔๘๖)
ฎี.๒๘๖/๒๕๔๖ แม้จำเลยมิได้พูดจาข่มขู่หรือขู่เข็ญว่าในทันใดนั้นจะใช้กำลังประทุษร้าย แต่พฤติการณ์ของจำเลยที่เดินเข้าหาผู้เสียหายจนทำให้ผู้เสียหายเกิดความกลัวจนต้องดึงสร้อยคอทองคำโยนทิ้ง บ่งบอกให้เห็นว่าจำเลยแสดงอาการขู่เข็ญผู้เสียหายแล้ว โดยไม่จำต้องพิจารณาว่าจำเลยจะได้พูดจาขู่เข็ญผู้เสียหายหรือไม่ และเมื่อผู้เสียหายโยนสร้อยคอทองคำทิ้งเพื่อมิให้จำเลยแย่งเอาไปได้ จำเลยยังใช้มีดปลายแหลมจ่อที่หน้าอกผู้เสียหายอีก กรณีถือได้ว่าเป็นการขู่เข็ญผู้เสียหายมิให้ขัดขืนต่อการที่จำเลยจะลักเอาสร้อยคอทองคำ และเป็นการขู่เข็ญว่าในทันใดนั้นจะใช้กำลังประทุษร้ายผู้เสียหายแล้ว การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานชิงทรัพย์ ตาม ป.อ.มาตรา 339 วรรคสาม(ข้อเท็จ จริงตามฎีกายังปรากฏด้วยว่าจำเลยใช้มีดขู่ ผู้เสียหายปัดได้รับบาดเจ็บจึงเป็นวรรคสาม)
หมายเหตุ แต่ก็มีฎีกาที่ 1060/2545 ถือมีดปลายแหลมเดินเข้าไปหาผู้เสียหาย ห่างประมาณ 2 เมตร ผู้เสียหายตกใจวิ่งหนีกลับวินิจฉัยว่ายังไม่เป็นการขู่เข็ญ
ฎี.๖๐๐/๒๕๔๔ ผู้เสียหายเห็นจำเลยทั้งสอง กำลังลักเอามะม่วงอยู่ และกำลังจะนำมะม่วงที่เด็ดจากขั้วไว้แล้วออกไปนอกสวน ผู้เสียหายจึงเข้าจับกุมตัวจำเลยที่ 1 เห็นได้ว่าเหตุการณ์ตอนนี้การกระทำความผิดฐานลักทรัพย์ยังดำเนินอยู่ไม่ขาดตอน จำเลยที่ 2 ซึ่งในตอนแรกได้วิ่งหลบหนีไปสักครู่เดียวก็กลับมาพร้อมกับถือท่อนไม้ไผ่ตรงเข้าเงื้อจะตีทำร้ายผู้เสียหาย และในทันทีนั้นได้พูดขู่ผู้เสียหายว่า “ วางเมียผมเดี๋ยวนี้ หากไม่วางจะตีพ่อใหญ่ให้ตาย” ดังนี้ถือได้ว่าจำเลยที่ 2 ได้พูดขู่เข็ญผู้เสียหายว่า ในทันใดนั้นจะใช้กำลังประทุษร้าย ทั้งนี้เพื่อให้ผู้เสียหายปล่อยตัวจำเลยที่ 1 ให้พ้นจากการจับกุม อันเป็นการกระทำความผิดฐานชิงทรัพย์
ฎี.๖๙๑๗/๒๕๔๒ เมื่อกรณียังมีข้อสงสัยต้องฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยยังมิได้เอาไก่ชนของผู้เสียหายออกจากสุ่มไก่ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้ไก่ชนติดอยู่ภายใน ไม่สามารถนำออกไปได้…. การกระทำของจำเลยอยู่ในขั้นพยายามลักทรัพย์ เมื่อจำเลยใช้ฉมวกขู่เข็ญว่า ในทันใดนั้นจะใช้กำลังประทุษร้าย จึงเป็นความผิดฐานพยายามชิงทรัพย์ ตาม ป.อาญามาตรา 339 วรรคสอง
หมายเหตุ ตามฎีกานี้ พอจะเปรียบเทียบได้กับการล้วงเงินออกจากกระเป๋ากางเกง ตราบใดที่เงินยังไม่พ้นจากขอบปากกระเป๋า จึงอยู่ในขั้นแยกทรัพย์ ย่อมเป็นแค่พยายาม(ม.ล.ไกรฤกษ์ฯ)…แต่ผู้เขียนเห็นว่ากระเป๋ากางเกงไม่ใช่อุปกรณ์หรือเครื่องพันธนาการของเงินหรือกระเป๋าเงิน ดังนั้นแม้จะล้วงเงินหรือกระเป๋าเงินยังไม่พ้นจากขอบปากกระเป๋ากางเกง ก็เป็นผิดสำเร็จแล้ว(ฎ.)
ฎีกาที่ 8701/2547(ม.1(6),89,91,298,335,340ตรี) หลังจากจำเลยทั้งสองรุมทำร้ายจนโจทก์สลบแล้ว จำเลยที่ 2 จึงกระชากสร้อยคอของโจทก์ร่วมส่งให้จำเลยที่ 1 แสดงให้เห็นว่า เมื่อแรกวางแผนลวงโจทก์ร่วมมายังที่เกิดเหตุจนกระทั่งรุมทำร้ายโจทก์ร่วมสลบนั้น จำเลยทั้งสองยังไม่มีเจตนาจะเอาทรัพย์ของโจทก์ร่วม แต่หลังจากหยุดทำร้ายโจทก์ร่วมแล้ว จำเลยที่ 2 จึงเกิดเจตนาโลภปลดทรัพย์ของโจทก์ร่วมส่งให้จำเลยที่ 1 แล้วพากันหลบหนี เจตนาต่อทรัพย์ดังกล่าวจึงเป็นคนละตอนคนละเจตนากับการลวงโจทก์ร่วมมาทำร้ายจนได้รับอันตรายสาหัส บาดแผลของโจทก์ร่วมจึงมิได้เกิดจากการมีเจตนาต่อทรัพย์ของโจทก์ร่วม แม้ภายหลังจำเลยที่ 2 จึงใช้แรงกายภาพกระชากสร้อยไปจากคอโจทก์ร่วม แต่สร้อยคอและสร้อยข้อมือของโจทก์ร่วมเป็นสร้อยเส้นเล็กจึงค่อนข้างขาดง่าย สภาพบาดแผลที่คอโจทก์ร่วมไม่มีร่องรายบาดแผลจากการถูกสร้อยบาดตามแรงกระชากที่จำเลยที่ 2 กระทำต่อทรัพย์ปรากฏให้เห็น แสดงว่าแรงกายภาพที่จำเลยที่ 2 กระทำนั้นไม่ถึงกับอันตรายต่อกายของโจทก์ร่วม สภาพเช่นนี้ไม่พอให้ถือว่าเป็นการประทาร้ายแก่กายของโจทก์ร่วมตาม ป.อ. มาตรา 1(6) การกระทำของจำเลยทั้งสองจึงเป็นเพียงความผิดฐานลักทรัพย์ในเวลากลางคืน
(ง) ความผิดฐานปล้นทรัพย์ (ม.๓๔๐)
– การปล้นทรัพย์เป็นเหตุให้ผู้อื่นได้รับอันตรายสาหัส (ม.๓๔๐ ว.๓) หรือถึงแก่ความตาย (ม.๓๔๐ ว.ท้าย) นั้น ต้องเป็นการกระทำต่อ “ผู้อื่น” ที่มิใช่ผู้ร่วมปล้นทรัพย์ด้วยกัน (ฏี.๑๙๑๗/๒๕๑๑, ๒๔๖๑-๒/๒๕๒๑)…ต้องเป็นผลจากการยิงต่อเนื่องจากการปล้นทรัพย์ หากการปล้นทรัพย์ได้ขาดตอนไปแล้ว การกระทำของจำเลยจึงไม่เป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๓๔๐ วรรคสาม วรรคสี่ และวรรคท้าย(ฎ ๑๔๘๑ / ๔๘)
– ถ้ามีการฆ่าเจ้าทรัพย์ หรือบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับทรัพย์ผู้กระทำอาจจักต้องรับโทษตาม ม.๒๘๙(๖)-(๗) ด้วย
ฎีกาที่ ๑๔๘๑ / ๔๘ คำให้การในชั้นสอบสวน ส และ ช แม้จะมีลักษณะเป็นคำซัดทอดในระหว่างผู้ต้องหาด้วยกัน แต่ไม่มีบทบัญญัติของกฎหมายห้ามมิให้รับฟังคำให้การเช่นว่านี้เสียทีเดียว หากการซัดทอดมีเหตุผลรับฟังได้ศาลก็มีอำนาจรับฟังประกอบการพิจารณาได้ ทั้งคำให้การดังกล่าวก็ไม่ปรากฏว่ามีเหตุจูงใจว่าให้การเพื่อให้ตนพ้นความผิดหรือได้รับประโยชน์แต่อย่างใด ศาลจึงรับฟังคำให้การเพื่อให้ตนพ้นความผิดหรือได้รับประโยชน์แต่อย่างใด ศาลจึงรับฟังคำให้การของ ส และ ช ประกอบพยานหลักฐานอื่นของโจทก์ได้
เมื่อปรากฏว่าจำเลยเป็นคนร้ายร่วมกับพวกในการปล้นทรัพย์ แต่ผู้เสียหายและผู้ตายมิได้ถูกยิงในขณะจำเลยกับพวกร่วมกันปล้นทรัพย์ แต่ถูกยิงขณะจำเลยกับพวกพาผู้เสียหายและผู้ตายไปห่างไกลจากที่เกิดเหตุปล้นถึง ๔ กิโลเมตร และอยู่ในท้องที่ต่างตำบลกับพื้นที่เกิดเหตุปล้นทรัพย์ ดังนั้น การที่ผู้เสียหายและผู้ตายถูกยิงได้รับบาดเจ็บสาหัสถึงแก่ความตาย จึงมิใช่เป็นผลจากการยิงต่อเนื่องจากการปล้นทรัพย์ การปล้นทรัพย์ได้ขาดตอนไปแล้ว การกระทำของจำเลยจึงไม่เป็นความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๓๔๐ วรรคสาม วรรคสี่ และวรรคท้าย ปัญหานี้แม้จำเลยจะมิได้ยกขึ้นฎีกา แต่เป็นปัญหาด้วยความสงบเรียบร้อยศาลฎีกามีอำนาจยกขึ้นวินิจฉัยได้ตาม ป.วิ.อ. มาตรา ๑๙๕ วรรคสอง ประกอบมาตรา ๒๒๕
ฎีกาที่ 9241/2547 จำเลยกับพวกนำธูปซึ่งมีส่วนผสมของสิ่งของบางอย่างที่ทำให้มึนเมาออกมาให้โจทก์ร่วมและ บ. ดม ทำให้โจทก์ร่วมเกิดอาการมึนศีรษะ เป็นเหตุให้อยู่ในภาวะไม่สามารถขัดขืนได้แล้วจำเลยกับพวกอีก 2 คน ได้ลักทรัพย์ของโจทก์ร่วมไป ถือได้ว่าเป็นการลักทรัพย์โดยใช้กำลังประทุษร้ายเพื่อให้ความสะดวกแก่การลักทรัพย์และการพาทรัพย์นั้นไป เมื่อร่วมกระทำความผิดตั้งแต่ 3 คนขึ้นไป การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานปล้นทรัพย์
อาการมึนศีรษะที่โจทก์ร่วมและ บ. ได้รับหลังจากดมธูปที่จำเลยกับพวกนำมาให้ดม จนจำเลยกับพวกบอกให้ทำอะไรก็ทำให้ทุกอย่าง ทั้งหลังเกิดเหตุโจทก์ร่วมและ บ. ก็ยังอาเจียนออกมาเป็นเลือดจนแพทย์ต้องฉีดยาให้นั้น ย่อมเป็นการบ่งชี้ชัดแจ้งแล้วว่าธูปนั้นมีสารพิษ ซึ่งเป็นโทษแก่ร่างกายและจิตใจ หากสูดดมแล้วจะทำให้เกิดอาการมึนเมาถึงขนาดตกอยู่ในภาวะไม่สามารถขัดขืนได้ ดังนั้น โจทก์และโจทก์ร่วมจึงไม่จำเป็นต้องนำพยานผู้ชำนาญการพิเศษมาสืบอีก
ฎีกา 9251/2547 จำเลยกับพวกอีก 5 คน มีเจตนาที่จะเอาเครื่องเชื่อมโลหะและเครื่องปั๊มลม ซึ่งจำเลยมีส่วนร่วมเป็นเจ้าของอยู่ด้วยไปเพื่อเป็นประโยชน์ของตน โดยเจ้าของรวมคนอื่นมิได้ยินยอม เมื่อจำเลยกับพวกขนเครื่องเชื่อมโลหะและเครื่องปั๊มลมขึ้นบนรถยนต์กระบะ ถือได้ว่าการลักทรัพย์สำเร็จอันเป็นความผิดฐานลักทรัพย์ ในเวลาต่อเนื่องกัน บ. เจ้าของรวมคนหนึ่งที่รู้เห็นการกระทำของจำเลยกับพวก ได้เข้าขัดขวางโดยขึ้นไปบนรถยนต์กระบะเพื่อเอาเครื่องปั๊มลมกลับคืน จึงถูกจำเลยผลักและพวกของจำเลยใช้เสียมตีที่ศีรษะเป็นเหตุให้ บ. หมดสติไป การที่จำเลยกับพวกอีก 5 คน ร่วมกันลักทรัพย์โดยใช้กำลังประทุษร้าย บ. ขณะที่การลักทรัพย์ยังไม่ขาดตอน ย่อมถือได้ว่าเป็นการชิงทรัพย์ โดยร่วมกันกระทำความผิดด้วยกันตั้งแต่ 3 คนขึ้นไป ซึ่งเป็นความผิดฐานปล้นทรัพย์แล้ว
หมายเหตุ โดยหลักกฎหมายแพ่งแล้วเจ้าของรวมคนหนึ่งครอบครองทรัพย์ย่อมถือว่าครอบครองแทนเจ้าของรวมคนอื่นด้วย เมื่อเอาทรัพย์ไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวจึงผิดยักยอก ฎ.๗๐๗๗/๔๗…แต่หากข้อเท็จจริงชัดเจนว่าเจ้าของรวมบางคนไม่ร่วมครอบครองด้วยและมาเอาทรัพย์ไปใช้ประโยชน์ส่วนตัวย่อมผิดลักทรัพย์ได้ ฎ.๙๒๕๑/๔๗
(จ) เหตุฉกรรจ์ของความผิดฐานชิงทรัพย์ และปล้นทรัพย์ (ม.๓๔๐ ตรี)
***ฎี.๕๘/๒๕๔๖ ผู้เสียหายขับรถจักรยานยนต์เฉี่ยวชนกับรถเก๋ง รถจักรยานยนต์ ล้มทับขาผู้เสียหาย จำเลยที่ 2 และที่ 3 ขับรถจักรยานยนต์ซ้อนท้ายกันมามีเจตนาจะลักรถจักรยานยนต์ของผู้เสียหายมาแต่แรก จึงใช้อุบายทำทีเข้ามาช่วยเหลือหลอกลวงว่าจะพาไปส่งบ้าน ขณะที่จำเลยที่ 2 ขับรถจักรยานยนต์ของผู้เสียหาย โดยจำเลยที่ 3 ขับรถจักรยานยนต์มีผู้เสียหายนั่งซ้อนท้ายตามกันไป การลักทรัพย์ยังไม่ขาดตอน แม้ว่าเมื่อถึงบริเวณทางแยก จำเลยที่ 2 จะขับรถจักรยานยนต์ ของผู้เสียหายลับสายตาไปแล้ว แต่ผู้เสียหายยังไม่ละการติดตาม โดยบอกจำเลยที่ 3 ให้หยุดรถ เพื่อแจ้งศูนย์วิทยุติดตามจำเลยที่ 2 อีกทางหนึ่ง ทั้งคนร้าย คือ จำเลยที่ 3 ก็ยังอยู่กับผู้เสียหาย การที่จำเลยที่ 3 ใช้กำลังประทุษร้ายโดยใช้ศอกตวัดกระแทกผู้เสียหายจนตกจากรถจักรยานยนต์ ก็เพื่อความสะดวกแก่การลักทรัพย์ หรือการพรทรัพย์นั้นไป และกรณีไม่ใช่การกระทำของจำเลยที่ 3 โดยลำพัง เพราะพฤติการณ์ที่ จำเลยที่ 2 ขับรถจักรยานยนต์ ย้อนกลับมายังจุดที่นัดหมายกันไว้ ย่อมเป็นการแสดงชัดแจ้งว่า จำเลยที่ 2 มีเจตนาร่วมกระทำด้วย จำเลยที่ 2 และที่ 3 จึงมีความผิดฐานร่วมกันชิงทรัพย์
หมายเหตุ เรื่องนี้แม้จะไม่เจตนาช่วยเหลือตั้งแต่แรก แค่การใช้อุบายโดยทำทีเป็นให้ความช่วยเหลือ ก็เพียงเพื่อให้ผู้เสียหายมอบการยึดถือรถจักรยานยนต์ให้ มิใช่ให้จำเลยที่ 2 ครอบครองแทนแต่อย่างใด จึงเป็นลักทรัพย์ โดยใช้กลอุบาย เมื่อมีการใช้ประทุษร้ายเพื่อความสะดวกในการพาทรัพย์นั้นไป จึงเป็นความผิดฐานชิงทรัพย์
ฎีกาที่ 8523/2547 การที่จำเลยกับพวกนำรถจักรยานยนต์มาที่บริษัทผู้เสียหายในครั้งแรกนั้นก็เพื่อให้ผู้เสียหายจัดไฟแนนซ์รถจักรยานยนต์ให้ จึงมิใช่เป็นการใช้ยานพาหนะเพื่อกระทำความผิด ต่อมาหลังจากจำเลยกับพวกทำร้ายร่างกายผู้เสียหายได้รับบาดเจ็บแก่กายแล้วล้วงเอาเงินในกระเป๋าเสื้อของผู้เสียหายไป จากนั้นจำเลยใช้มีดแทงหลังกับจับศีรษะผู้เสียหายกระแทกกับโถส้วมหลายครั้งจนผู้เสียหายหมดสติไป การกระทำของจำเลยกับพวกเป็นความผิดฐานชิงทรัพย์เป็นเหตุให้ผู้อื่นรับอันตรายแก่กายหรือจิตใจตาม ป.อ.มาตรา 339 วรรคสามเท่านั้น
ฎีกาที่ ๑๖๒๘ / ๔๘ จำเลยที่ ๑ ที่ ๒ และที่ ๔ ร่วมกันปล้นทรัพย์เป็นเหตุให้ให้ผู้อื่นถึงแก่ความตายโดยใช้ยานพาหนะเพื่อกระทำผิดต้องตาม ป.อ. มาตรา ๓๔๐ วรรคท้าย ๓๔๐ ตรี แต่มาตรา ๓๔๐ ตรี เป็นเพียงบทกำหนดโทษ ไม่ใช่บทเพิ่มโทษ เนื่องจากจำเลยที่ ๑ ที่ ๒ และที่ ๔ ต้องได้รับโทษประหารชีวิตตามมาตราตามมาตรา ๓๔๐ วรรคท้าย กรณีไม่มีทางที่จะวางโทษกึ่งหนึ่งตามมาตรา ๓๔๐ ตรี บัญญัติไว้ จึงนำมาตรา ๓๔๐ ตรี มาปรับด้วยไม่ได้ จำเลยคงมีความผิดตาม ป.อ. มาตรา ๓๔๐ วรรคท้ายเท่านั้น
(๓.๓) ความผิดฐานฉ้อโกง และโกงเจ้าหนี้(ม.๓๔๑-๓๔๓, ๓๔๗,๓๔๙-๓๕๐)
(ก) ม.๓๔๑ ฉ้อโกงธรรมดา
ฎีกาที่ 5319/2547 การที่ผู้เสียหายนำสร้อยคอไปจำนำ เจ้าของร้านทองผู้รับจำนำได้ออกหลักฐานให้ผู้เสียหายว่า เป็นการ “ขายฝาก” โดยมีกำหนดไถ่ทรัพย์ที่ขายฝากคืนภายใน 1 เดือน กรรมสิทธิ์และการครอบครองสร้อยคอที่รับจำนำไว้จึงตกอยู่แก่เจ้าของร้านทองผู้รับจำนำจนกว่าผู้เสียหายจะไถ่คืน ดังนั้น การที่จำเลยนำหลักฐานที่เจ้าของร้านทองออกให้แก่ผู้เสียหายไปขอไถ่สร้อยคอของผู้เสียหายจากผู้รับจำนำโดยไม่แสดงออกให้แจ้งชัดว่าตั๋วไถ่ไม่ใช่ของตน เป็นเหตุให้ผู้รับจำนำหลงเชื่อว่าจำเลยเป็นเจ้าของที่แท้จริง จึงได้ส่งมอบกรรมสิทธิ์และการครอบครองสร้อยคอของผู้เสียหายให้จำเลยไป เป็นการกระทำโดยเจตนาทุจริต หลอกลวงผู้อื่นด้วยการแสดงข้อความอันเป็นเท็จหรือปกปิดข้อความจริงซึ่งควรบอกให้แจ้ง และโดยการหลอกลวงดังกล่าวนั้นได้ไปซึ่งทรัพย์สินของผู้ถูกหลอกลวงหรือบุคคลที่สาม การกระทำของจำเลยจึงเป็นความผิดฐานฉ้อโกงตาม ป.อ.มาตรา 341 แม้ข้อเท็จจริงที่ปรากฏในการพิจารณาจะต่างกันระหว่างการกระทำความผิดฐานลักทรัพย์และฉ้อโกง ก็ไม่ถือว่าต่างกันในข้อสาระสำคัญและจำเลยก็มิได้หลงต่อสู้ ศาลฎีกามีอำนาจลงโทษจำเลยในความผิดฐานฉ้อโกงตามข้อเท็จจริงที่ได้ความได้ตาม ป.วิ.อ. มาตรา 192 วรรคสาม ไม่ถือว่าพิพากษาเกินคำขอ
ฎี.๖๓๓/๒๕๔๖ การที่จำเลยทั้งสามกับ ย. ใช้อุบายทำทีไปติดต่อซื้อผ้าจากโจทก์ร่วม ทั้งที่จำเลยทั้งสาม และ ย. มิได้เตรียมเงินมาให้พร้อม จำเลยทั้งสามและ ย. หลอกให้โจทก์ร่วมขนผ้าขึ้นรถที่เตรียมมาแล้ว จึงบอกว่าจะชำระค่าผ้าก่อน 20,000.- บาท ส่วนที่เหลือให้ตามไปเก็บจาก ย. แต่บุตรสาวของโจทก์ร่วมร้องไห้ ภริยาของโจทก์ร่วมเข้าไปดูแลบุตรสาวภายในร้าน จำเลยทั้งสามและ ย. ก็พากันนำรถบรรทุกผ้าออกไปจากร้านโจทก์ร่วมทันที โดยยังมิได้ชำระเงินค่าผ้าให้แก่โจทก์ร่วม กรณีเห็นได้ชัดว่าจำเลยทั้งสามและ ย. ร่วมกันมีเจตนาทุจริตหลอกลวงให้โจทก์ร่วมหลงเชื่อว่าจำเลยทั้งสามและ ย. จะซื้อผ้าจริงมาตั้งแต่ต้น ด้วยการวางแผนการ เป็นขั้นตอนและไม่มีเจตนาจะไม่ใช้ราคาผ้า ให้แก่โจทก์ร่วมเลย และโดยการหลอกลวงดังกล่าวนั้น จำเลยทั้งสาม กับ ย. ได้ผ้าไปจากโจทก์ร่วมผู้ถูกหลอกลวง การกระทำของจำเลยทั้งสามกับพวกจึงเป็นความผิดฐานร่วมกันฉ้อโกง ตาม ป.อ. มาตรา 341
ฎี.๘๑๐-๘๑๓/๒๕๔๔ จำเลยและนาง ท. หรือ ป. ได้ร่วมกันให้คำแนะนำ ช่วยเหลือ และจัดทำหลักฐาน เพื่อเบิกค่ารักษาพยาบาลสำหรับอวัยวะเทียม และอุปกรณ์อันเป็นเท็จให้แก่จ่าสิบเอก ส. จ่าสิบตรี ล. จ่าสิบเอก ศ. ร้อยเอก จ. จริง โดยจำเลยและนาง ท.หรือ ป. ได้ประโยชน์ตอบแทนเป็นเงินส่วนแบ่งจากค่ารักษาพยาบาลสำหรับอวัยวะเทียม และอุปกรณ์อันเป็นเท็จ ซึ่งบุคคลทั้งสี่ได้รับจากผู้เสียหายทั้งสอง จึงเป็นกรณีร่วมกระทำผิดฐานฉ้อโกง กับบุคคลทั้งสี่
ฎี.4046/2536 เอกสารสัญญาที่เป็นเอกสารสิทธิ แม้จะเป็นเพียงกระดาษแผ่นเดียวก็ถือว่าเป็นทรัพย์ จำเลยหลอกลวงเอาเอกสารสัญญาของโจทก์ไป จึงมีความผิดฐานฉ้อโกง
*ฎี.๖๘๖๓/๒๕๔๓ จำเลยอ้างกับผู้เสียหายว่า สามารถติดต่อกับคนร้ายไถ่รถยนต์คืน ผู้เสียหายจึงมอบเงินค่าไถ่และค่าใช้จ่ายให้จำเลยไปซึ่งเป็นความเท็จ จำเลยผิดฐานฉ้อโกงแต่ไม่ผิดฐานรับของโจร เพราะจำเลยไม่ได้ช่วยคนร้ายจำหน่ายรถที่ลักไป
ฎี.๑๕๐๘/๒๕๓๘ ตั๋วเครื่องบินที่มีมูลค่าหรือราคาใช้ตามที่ปรากฏในตั๋ว เป็นตั๋วที่ผู้มีชื่อในตั๋วมีสิทธิที่จะใช้โดยสารเครื่องบินของสายการบินที่ปรากฏในตั๋ว จึงเป็นเอกสารสิทธิเพราะเป็นหลักฐานแห่งการก่อซึ่งสิทธิตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 1(9)
จำเลยปลอมตั๋วเครื่องบินแล้วได้มอบให้แก่ผู้มีชื่อในตั๋ว หรือมอบให้แก่ผู้อื่น ซึ่งจะนำไปมอบให้แก่ผู้มีชื่อในตั๋ว จำเลยย่อมเล็งเห็นผลได้ว่า ผู้มีชื่อในตั๋วต้องนำตั๋วไปใช้ในการเดินทาง และเมื่อตั๋วเครื่องบินปลอมได้ถูกนำไปใช้ในการเดินทางแล้ว จำเลยจึงมีความผิดฐานเป็นตัวการใช้ตั๋วเครื่องบินปลอม และการจำเลยปลอมตั๋วเครื่องบินโดยเจตนาที่จะให้ผู้มีชื่อในตั๋วได้เดินทาง โดยจำเลย หรือผู้มีชื่อในตั๋วได้เดินทางโดยจำเลยหรือผู้มีชื่อในตั๋วไม่ต้องจ่ายเงินค่าตั๋ว แสดงว่าจำเลยมีเจตนาทุจริตหลอกลวงเจ้าของสายการบินว่าจำเลยหรือผู้มีชื่อในตั๋วได้ชำระค่าตั๋วเครื่องบินแล้ว อันเป็นความเท็จ จึงเป็นความผิดฐานฉ้อโกงเจ้าของสายการบิน…
หมายเหตุ เรื่องนี้จำเลยมีความผิดฐานปลอมเอกสารอย่างแน่นอน แต่ที่ศาลฎีกาตีความว่าการกระทำของจำเลยเป็นการฉ้อโกงเจ้าของสายการบิน เพราะทำให้ไม่ต้องเสียเงินค่าตั๋ว และทำให้ผู้โดยสารได้นั่งเครื่องบินฟรี (ซึ่งความจริงผู้นั่งได้จ่ายเงินค่าตั๋วให้จำเลยไปแล้ว) ก็มีปัญหาน่าคิดว่าการหลอกลวงดังกล่าวนั้นได้ไปซึ่งบริการหรือไม่ ถ้าการหลอกลวงได้ไปซึ่งการบริการ ก็ไม่เป็นความผิดฐานฉ้อโกง (ดูฎีกาที่ 1733/2516และฎีกาที่ 7264/2543 )
*ฎี.7264/2543 โจทก์ขับรถยนต์ของโจทก์จากอาคารจอดรถของจำเลยแล้วแสดงบัตรจอดรถที่มีตราประทับว่าบริการแผนกจัดเลี้ยง ๑๔ ต่อ น. พนักงานรักษาความปลอดภัยซึ่งทำหน้าที่เก็บค่าบริการจอดรถ โจทก์จึงไม่เสียค่าจอดรถแก่จำเลย โดยจทก์ทราบดีว่าจำเลยซึ่งเป็นนายจ้างมีข้อห้ามมิให้พนักงานนำรถขึ้นไปจอดบนอาคารจอดรถ และโจทก์ทราบอยู่แล้วว่าวันเกิดเหตุมีการนำรถขึ้นไปจอดโดยไม่มีสิทธิและไม่ได้รับการยกเว้นและโจทก์ควรจะแจ้งความจริงดังกล่าวให้ น. ทราบขณะยื่นบัตรจอดรถนั้นมิใช่กรณีที่ทำให้ผู้ถูกหลอกลวงหรือบุคคลที่สามถอนหรือทำลายเอกสารสิทธิและความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๔๑ ตอนแรก กรณีจะต้องได้ความว่าผู้กระทำผิดได้ไปซววึ่งทรัพย์สินจากผู้ถูกหลอกลวงโจทก์แสดงบัตรจอดรถที่มีตราประทับว่าบริการแผนกจัดเลี้ยง ๑๔ ต่อ น.เพื่อจอดรถโดยไม่ต้องเสียค่าจอดรถเท่านั้น โจทก์ได้รับผลเพียงการบริการจอดรถจากจำเลย โจทก์หาได้ไปซึ่งทรัพย์สินจากจำเลยไม่ การกระทำของโจทก์จึงไม่เป็นความผิดอาญาฐานฉ้อโกง และมิได้เป็นการจงใจทำให้จำเลยได้รับความเสียหาย
*ฎ.๑๗๓๓/๑๖ จำเลยหลอกลวงผู้เสียหายว่ารถยนต์ของจำเลยขัดข้องจึงว่าจ้างรถยนต์ผู้เสียหายไปส่งโดยจะให้ค่าขนส่ง ๑,๐๐๐ บาท ผุ้เสียหายหลงเชื่อได้รับจ้างขนส่งให้ ดังนั้นจำเลยได้รับเพียงการขนส่งจากผู้เสียหาย จำเลยไม่ได้ไปซึ่งทรัพย์สินจากผู้เสียหายจึงไม่ผิดฐานฉ้อโกง ส่วนเงินค่าขนส่ง ๑,๐๐๐ บาทที่จำเลยไม่ได้ชำระให้ผู้เสียหายเป็นทรัพย์สินที่ผู้เสียหายจะเรียกร้องจากจำเลยได้เมื่อขนส่งให้จำเลยถึงที่ที่ตกลงกันแล้ว กรณีเป็นเรื่องผิดสัญญาทางแพ่ง
ฎี.๓๒๔๕/๒๕๔๕ จำเลยที่ 1 และที่ 3 กับพวกมีเจตนาที่ จะเอาทรัพย์ของผู้เสียหายตั้งแต่เบื้องต้น ส่วนการหลอกลวงว่า จะรับซื้อที่ดินจำนวนมากก็ดี หรือการหลอกลวงว่าจะพาไปซื้อรถยนต์ราคาถูกก็ดี ล้วนเป็นการสร้างกลอุบายเพื่อให้บรรลุผลเอาเงินสดของผู้เสียหายไปโดยทุจริต อันเป็นความผิดฐานลักทรัพย์ หาใช่ความผิดฐานฉ้อโกงไม่
-หากผู้หลอกลวงเป็นเจ้าของทรัพย์นั้นเอง ย่อมไม่มีความผิดฐานฉ้อโกง เช่น จำเลยมอบน.ส.๓ ของจำเลยให้โจทก์ยึดถือไว้เป็นประกันหนี้ โจทก์ย่อมมีสิทธิยึดถือจนกว่าจะได้รับชำระหนี้ การที่จำเลยหลอกลวงให้โจทก์คืน น.ส.๓ แก่จำเลย ย่อมไม่ผิดฐานฉ้อโกง ( ฎ.๑๔๕๕/๒๙ ขัด ฎ.๒๗๐๕/๓๓ )…และไม่ผิดฐานโกงเจ้าหนี้จำนำตามม.๓๔๙ เนื่องจากโจทก์ไม่ใช่เจ้าหนี้จำนำ (ศาลฎีกากลับแนว)
(ข) ม. ๓๔๒- ๓๔๓ ฉ้อโกงมีเหตุฉกรรจ์และฉ้อโกงประชาชน
ฎี.๒๐/๒๕๔๖ การที่จำเลยนำ น.ส.3 ก. ที่ระบุชื่อ ส. และนำสำเนาบัตรประจำตัวประชาชนของ ส. ที่เลอะเลือนมองเห็นไม่ชัด มาแสดงต่อผู้เสียหายเพื่อขอกู้ยืมเงิน ผู้เสียหายหลงเชื่อว่า จำเลยคือ ส. เป็นความผิดฐานฉ้อโกงโดยการแสดงตนเป็นคนอื่น ตามมาตรา 342(1)
ฎี. 3074/2539 จำเลยชวนโจทก์ร่วมซื้อคอนโดมิเนียม ตึกแถว และที่ดินโดยยืนยันว่าอีก ๔ เดือน จะมีผู้ซื้อต่อ และจำเลยให้ผู้เสียหายทำพิธีเสริมดวงและเรียกค่าครู โดยยืนยันว่าจะทำให้ดวงดีขายตึกแถวที่ดินได้ หรือบุตรจะมีบุญบารมีสูงกว่าบิดามารดา ผู้เสียหายกับสามีจะไม่ต้องหย่ากัน ล้วนเป็นเหตุการณ์ในอนาคตที่ไม่แน่นอนทั้งสิ้น ไม่ใช่คำหลอกลวง แต่เป็นคำคาดการณ์ แม้โจทก์ร่วมและผู้เสียหายเข้าทำพิธีตามคำแนะนำและเสียค่าใช้จ่ายให้จำเลยจำเลยก็ไมมีความผิดฐานฉ้อโกงประชาชน
(ค) ม. ๓๔๙-๓๕๐ โกงเจ้าหนี้
ฎีกาที่ 5175/2547 เมื่อจำเลยที่ 1 ยื่นคำร้องขอให้พิจารณาใหม่ในคดีที่โจทก์ฟ้องให้ชำระหนี้เงินกู้และในที่สุดศาลฎีกามีคำพิพากษาวินิจฉัยว่ามีเหตุให้พิจารณาใหม่ตามคำร้องของจำเลยที่ 1 โดยฟังข้อเท็จจริงว่าจำเลยที่ 1 ไม่ทราบว่าถูกโจทก์ฟ้องให้ชำระหนี้เงินกู้ที่ศาลแพ่ง แต่เพิ่งมาทราบเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม 2540 ข้อเท็จจริงดังกล่าวจึงเป็นอันยุติและผูกพันโจทก์กับจำเลยที่ 1 ผู้เป็นคู่ความ ด้วยเหตุนี้เอง การที่โจทก์กล่าวอ้างในฟ้องว่าเมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2540 จำเลยทั้งสามร่วมกันโอนที่ดินพาททั้งสามแปลงในกรรมสิทธิ์ส่วนของจำเลยที่ 1 ให้แก่จำเลยที่ 2 แสดงให้เห็นว่าในวันตามฟ้องดังกล่าวจำเลยที่ 1 ยังไม่ทราบว่าถูกโจทก์ฟ้องให้ชำระหนี้เงินกู้ ดังนั้นในขณะเหตุตามฟ้อง จึงไม่อาจฟังเป็นยุติว่าจำเลยทั้งสามร่วมกันโอนทรัพย์โดยรู้ว่าโจทก์ผู้เป็นเจ้าหนี้ได้ใช้สิทธิเรียกร้องทางศาลให้ชำระหนี้ ทั้งนี้มิให้โจทก์ได้รับชำระหนี้ทั้งหมดหรือแต่บางส่วน ซึ่งเป็นข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบของความผิด ไม่อาจถือได้ว่าจำเลยทั้งสามมีเจตนาร่วมกันกระทำความผิดฐานโกงเจ้าหนี้ตาม ป.อ.มาตรา 350
ฎี.256/2517 ในคดีก่อนโจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนการซื้อขายที่ดินอันเป็นสินสมรสของโจทก์ ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้โจทก์ชนะคดีคดีอยู่ในระหว่างการพิจารณาของศาลฎีกา จำเลยที่ ๑ เป็นผู้รับโอนที่ดิน และเป็นจำเลยร่วมในคดีนั้น ได้เอาที่ดินซึ่งพิพาทกันนั้นไปทำสัญญาขายฝากไว้กับจำเลยที่ ๒ มีกำหนดไถ่คืนภายใน ๓ เดือน แล้วไม่ไถ่คืนภายในกำหนด ดังนี้ จำเลยที่ ๑ มีเจตนาโอนที่พิพาทเพื่อมิให้โจทก์ผู้เป็นเจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ จึงมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๐
ฎี. 870/2518 เจ้าของที่ดินตามโฉนดเอาที่ดินจดทะเบียนให้เช่าครอบครองที่ดินแทน ไม่เป็นการย้ายหรือโอนทรัพย์ตาม ป.อ. มาตรา ๓๕๐
ฎี. 1017-8/2517 การที่จำเลยสละสิทธิไถ่ถอนการขายฝาก ไม่ใช่เป็นการย้ายหรือซ่อนเร้นหรือโอนให้แก่ผู้อื่นซึ่งทรัพย์ใด จึงไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๐
(๓.๔) ความผิดฐานยักยอก (ม.๓๕๒, ๓๕๓-๓๕๔)
(ก) ม.๓๕๒
A ยักยอกธรรมดา
ฎีกาที่ 7077/2547 (มาตรา 1(1),352) จำเลยนำเงินที่โจทก์ร่วมและจำเลยมีกรรมสิทธิ์ร่วมกันในฐานะหุ้นส่วนไปโดยอ้างว่ามีสิทธิได้รับเงินส่วนแบ่งกำไรจากการลงทุนร่วมกัน เมื่อโจทก์ร่วมและจำเลยเป็นหุ้นส่วนกัน เงินที่จำเลยนำไปดังกล่าวจึงเป็นของผู้เป็นหุ้นส่วนร่วมกันจนกว่าจะมีการเลิกการเป็นหุ้นส่วนและการชำระบัญชี ดังนั้น แม้จำเลยจะมีความประสงค์จะเลิกเป็นหุ้นส่วนกับโจทก์ร่วม แต่เมื่อยังไม่มีการตกลงเลิกหุ้น ทั้งยังไม่มีการชำระบัญชีว่าเงินส่วนนี้จะเป็นของโจทก์ร่วมและจำเลยจำนวนเท่าใด จำเลยจึงไม่มีสิทธิโดยชอบที่จะนำเงินที่เป็นของหุ้นส่วนไปใช้เป็นประโยชน์แก่ส่วนตัว เมื่อจำเลยนำเงินจำนวนดังกล่าวไปแล้วก็หลบหนีไม่ยอมกลับไปทำงานอีกจนเกือบหนึ่งปีจึงถูกจับกุม ย่อมแสดงได้ว่าจำเลยซึ่งเป็นผู้ครอบครองเงินที่โจทก์ร่วมเป็นเจ้าของรวมอยู่ด้วย ได้เบียดบังเอาเงินจำนวนดังกล่าวนั้นไปเป็นของตนเองโดยทุจริต จำเลยจึงมีความผิดฐานยักยอก
ฎีกาที่ 872/2547 ผู้เสียหายว่าจ้างจำเลยซึ่งเปิดร้านรับจ้างทำทองคำรูปพรรณ โดยนำพระแก้วสีเหลืองพร้อมตลับพระทองคำมาให้ทำกระจกปิดด้านหน้าและด้านหลังตลับพระทองคำ แต่จำเลยทำเศียรพระแก้วสีเหลืองบิ่น จึงตกลงจะใช้ค่าเสียหายด้วยการเลี่ยมพระองค์อื่นให้ ซึ่งผู้เสียหายได้นำพระองค์อื่นมาให้เลี่ยมอีก 2 องค์ จำเลยเลี่ยมพระให้ผู้เสียหายเป็นค่าเสียหายไปแล้ว 1 องค์ ภายหลังจำเลยเห็นว่าค่าเสียหายสูงไปต้องการตกลงค่าเสียหายกันใหม่ ด้วยการยึดหน่วงตลับพระทองคำพิพาทไว้เพื่อหักหนี้กับค่าเลี่ยมพระองค์ที่ 2 ดังนี้แสดงว่าจำเลยมีเพียงเจตนายึดหน่วงตลับพระทองคำพิพาทไว้เพื่อเจรจาต่อรองกันใหม่เกี่ยวกับค่าเสียหายที่เศียรพระแก้วสีเหลืองบิ่น หาได้มีเจตนาจะเบียดบังไว้เป็นของตนไม่
ฎี.๕๔๓๗/๔๕ โจทก์มีอาชีพขายเครื่องประดับอัญมณี โจทก์นำเครื่องประดับอัญมณี ไปขายฝากหรือจำนำที่ห้างทอง พ. เป็นเงิน 3 ล้านบาทเศษ ต่อมาโจทก์ขอให้จำเลยที่ 1 ช่วยเหลือโดยการไถ่ทรัพย์สินดังกล่าวให้ ซึ่งแน่นอนว่าโจทก์ต้องมีหลักประกันที่น่าเชื่อถือให้แก่จำเลยที่ 1 เมื่อไม่ปรากฏว่าโจทก์ หรือจำเลยที่ 1 มีความสนิทสนมกันเป็นพิเศษ ถึงขนาดที่จำเลยที่ 1 จะนำเงินจำนวนมากไปไถ่ทรัพย์สินให้โจทก์โดยไม่มีค่าตอบแทนหรือหลักประกัน เมื่อจำเลยที่ 1 ไถ่ทรัพย์สินมาแล้ว โจทก์ได้ส่งมอบทรัพย์สินนั้นให้ ให้แก่จำเลยที่ 1 ทันทีเพื่อเป็นหลักประกันหนี้ ย่องเข้าลักษณะเป็นการจำนำ ตาม ป.พ.พ. มาตรา 747 จำเลยที่ 1 ผู้รับจำนำชอบที่ จะยึดของจำนำไว้ได้ทั้งหมด จนกว่าจะได้รับการชำระหนี้ และค่าอุปกรณ์ครบถ้วน ตามมาตรา 758 ส่วนการที่โจทก์ตกลงให้จำเลยที่ 1 นำทรัพย์สินแก่บุคคลอื่นโดยโจทก์กำหนดราคาขายให้นั้น ก็เป็นเรื่องที่จำเลยที่ 1 ก็เป็นเรื่องที่จำเลยที่ 1 ผู้รับจำนำจะช่วยขายทรัพย์สินทีจำนำให้แก่โจทก์เพื่อนำเงินมาชำระหนี้คืนแก่จำเลยที่ 1 เท่านั้น มิใช่เรื่องตัวการตัวแทน ทั้งข้อเท็จจริงก็ไม่ปรากฏว่าจำเลยที่ 1 ได้ขายทรัพย์สินจำนำให้แก่จำเลยที่ 2 แล้วหรือไม่ แต่กลับได้ความจากโจทก์เองว่า จำเลยที่ 2 มีหนังสือทวงถามให้โจทก์ ชำระเงินเพื่อชำระหนี้จำนำทรัพย์สินดังกล่าว ให้เสร็จภายใน 30 วัน อันเป็นการแสดงให้เห็นว่าจำเลยที่ 2 มิใช่ผู้ซื้อทรัพย์สินของโจทก์จากจำเลยที่ 1 แต่อย่างใด ดังนั้น แม้หากจะฟังว่าจำเลยที่ 1 ได้ขายทรัพย์สินไปแล้วและยังไม่ได้ชำระเงินค่าทรัพย์สินส่วนที่เหลือจากการหักชำระหนี้จำนำคืนให้แก่โจทก์ก็ตาม ก็เป็นเรื่องผิดสัญญาทางแพ่งที่โจทก์ต้องฟ้องร้องขอชำระหนี้ที่จำนำหรือเรียกราคาทรัพย์สินคืนจากจำเลยทั้งสองเท่านั้น จำเลยทั้งสองไม่มีความผิดฐานยักยอก
ฎีกาที่ 268/36 โจทก์ร่วมซื้อบ้าน เลขที่ ๓๐๘ จากการขายทอดตลาด จำเลยเองก็ทราบเมื่อจำเลยอาศัยอยู่ในบ้านเลขที่ ๓๐๘ ก็ถือว่าจำเลยเป็นผู้ครอบครองบ้านดังกล่าวการที่จำเลยบอกโจทก์ร่วมว่าบ้านที่จำเลยอาศัยอยู่ไม่ใช่บ้านเลขที่๓๐๘ แต่เป็นบ้านเลขที่ ๑๒๑ ของส. นั้น เห็นได้ว่าจำเลยมีเจตนาที่ไม่ให้โจทก์ร่วมรื้อถอนบ้านเลขที่ ๓๐๘ เพื่อที่จำเลยจะได้รับประโยชน์ การกระทำของจำเลยถือได้ว่าเป็นการเบียดบังบ้านเลขที่ ๓๐๘ เป็นของตนหรือผู้อื่นโดยทุจริต จึงเป็นความผิดฐานยักยอก ตาม ป.อ. มาตรา ๓๕๒
*หมายเหตุ แต่ความผิดฐานลักทรัพย์นั้นอสังหาริมทรัพย์ไม่อาจเป็นวัตถุแห่งการกระทำความผิดได้ เพราะอสังหาริมทรัพย์เคลื่อนที่ไม่ได้ จึงไม่อาจมีการ “เอาไป” อันจะเป็นความผิดฐานลักทรัพย์
คำถาม
A นายกลาวให้ นาย B และนาย C มีชื่อในโฉนดที่ดินแทนคนละแปลงโดยนาย B ได้เข้าไปใช้ประโยชน์ในที่ดินที่ยึดแทนด้วยการปลูกสวนส้ม ต่อมานาย D ซึ่งเป็นนายทุนได้ติดต่อขอซื้อที่ดินทั้งสองแปลงจากนาย B และนาย Cนาย B และนาย Cได้ตกลงและจดทะเบียนโอนขายที่ดินทั้งสองแปลงดังกล่าว ให้กับนาย D
ให้วินิจฉัยว่า นาย B และนาย C ต้องรับผิดในทางอาญาหรือไม่อย่างไร
คำตอบโดยย่อ
– นาย B เข้าครอบครองแล้วเบียดบังจึงผิดมาตรา ๓๕๒ วรรคแรก
– ***นาย C ไม่ได้ครอบครอง แม้จะมีการเบียดบังก็ไม่ผิด มาตรา ๓๕๒ วรรคแรก (ฎี. ๖๐๑๑/๓๑,๒๑๖/๒๙,๑๒๗๗/๔๑)
การลักอสังหาริมทรัพย์ไม่อาจมีได้ เพราะอสังหาริมทรัพย์เคลื่อนที่ไม่ได้จึงไม่อาจมีการเอาไป อันจะเป็นความผิดฐานลักทรัพย์ตามมาตรา ๓๓๔ ได้
B ยักยอกทรัพย์สินหาย (v.s. ทรัพย์สินที่เจ้าของทำตกหล่น ๓๓๔)
ให้โดยสำคัญผิด (Ex โอนเงินเข้าบัญชีผิด แล้วเจ้าของบัญชีเบียด
บังเป็นของตนหรือผู้อื่นโดยทุจริต)
คำพิพากษาฎีกาที่ ๗๐๓/๒๕๓๙ พนักงานของโจทก์ร่วมส่งมอบเงินให้แก่จำเลยที่นำเช็คมาเบิกเงินเกินจำนวนไป เนื่องจากมิได้ดูจำนวนเงินในเช็คให้รอบคอบถือว่าเป็นการส่งมอบให้โดยสำคัญฟิด เมื่อจำเลยเบียดบังเอาเป็นของตนจึงเป็นความผิดฐานยักยอก
หมายเหตุ มีปัญหาว่าในกรณีที่ส่งเสื้อไปซักรัดแล้วมีของติดไปด้วย ผู้รับซักรีดเบียดบังเอาของที่ติดไปด้วยนั้นเป็นของตนเสีย เช่นนี้เป็นความผิดฐานลักทรัพย์หรือยักยอกแนวความคิดเป็นว่ายังไมมีการมอบการครอบครอง การส่งเสื้อไปซักรีดเป็นแต่เพียงการมอบการครอบครองเฉพาะเสื้อเท่านั้น ไม่ใช่เป็นการมอบการครอบครองสิ่งที่ติดไปในเสื้อด้วย เมื่อมีการเอาไปจึงเป็นการเอาไปจากความครอบครองของเจ้าของ ย่อมเป็นความผิดฐานลักทรัพย์ แต่ถ้าเป็นการขายเสื้อและมีสิ่งของติดไปด้วย การขายเป็นการโอนกรรมสิทธิ์ดังนั้นจึงแปลว่าความว่าในกรณีที่เป็นการขายและมีสิ่งของติดไปในเสื้อเท่ากับเป็นการมอบการครอบครองสิ่งของนั้นให้ไปแล้วซึ่งเป็นการส่งมอบโดยสำคัญผิดถ้ามีการเบียดบังเอาไปจึงเป็นความผิดตามมาตรา ๓๕๒ วรรคสอง
(ข) ม.๓๕๓
ฎ.๑๙๖/๑๑(ป) ผู้จัดการมรดกได้รับมอบหมายจากบริษัทให้เอรถไถไปจัดโชว์ แต่เอารถไถไปไถนาของตนเองเพื่อประโยชน์ตน รถไถนาเสียหายย่อมผิดม.๓๕๓
*ตัวอย่าง : บริษัท A มอบหมายให้ B เป็นผู้จัดการทรัพย์สินของบริษัท
ต่อมา บริษัท A ได้ยกเลิกอำนาจจัดการทรัพย์สินบริษัท คงเหลือไว้เพียง
รถยนต์ซึ่งเป็นรถประจำตำแหน่งของ B เท่านั้น ต่อมา นาย B ได้นำเอา
รถแทร็กเตอร์ของบริษัท A ไปไถนา แต่เมื่อไถเสร็จแล้ว นาย B ก็ได้นำ
รถแทร็กเตอร์ดังกล่าวมาส่งคืนปากฎว่ารถไถนายางแตก – และนาย B ยัง
ได้ไปบอกขายรถยนต์ซึ่งเป็นรถประจำตำแหน่งต่อนาย C ให้วินิจฉัยว่านาย
B มีความผิดในทางอาญาหรือไม่ อย่างไร
คำตอบโดยย่อ
-
·สำหรับรถแทร็กเตอร์
