ศาลเพิกถอนการจดทะเบียนการโอนสิ่งปลูกสร้างแล้วไม่ต้องบังคับให้ไปจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์อีก
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3679/2564 (หน้า 170 เล่ม 6) แม้จำเลยที่ 1 จะมิใช่ลูกหนี้ของโจทก์ แต่เมื่อโจทก์กล่าวอ้างว่า ที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างเป็นสินสมรสระหว่างจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 2 ซึ่งจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 2 มีสิทธิกันคนละครึ่ง การที่จำเลยที่ 1ทำนิติกรรมขายที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างให้แก่จำเลยที่ 3 ทั้งหมดจึงต้องถือว่าจำเลยที่ 1 กระทำการแทนในส่วนของจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นลูกหนี้ของโจทก์ด้วย โจทก์จึงมีอำนาจฟ้องเพิกถอนการโอนระหว่างจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 3
จำเลยที่ 1 จดทะเบียนโอนขายสิ่งปลูกสร้างบ้านเลขที่ 128/1 อันเป็นสินสมรสระหว่างจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 2 ซึ่งจำเลยที่ 2 มีกรรมสิทธิ์อยู่ด้วยกึ่งหนึ่งให้แก่จำเลยที่ 3 ซึ่งเป็นพี่สาวเป็นการกระทำลงทั้งรู้อยู่ว่าเป็นทางให้เจ้าหนี้เสียเปรียบอันเป็นการฉ้อฉลโจทก์ โจทก์ซึ่งเป็นเจ้าหนี้มีสิทธิฟ้องขอให้เพิกถอนนิติกรรมการโอนดังกล่าวระหว่างจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 3 ได้ แต่เมื่อปรากฏว่าจำเลยที่ 2 มีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่โจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนเพียงกึ่งหนึ่ง จึงไม่อาจพิจารณาให้เพิกถอนการโอนได้ทั้งหมด คงพิพากษาให้เพิกถอนได้เฉพาะในส่วนของจำเลยที่ 2 เพียงกึ่งหนึ่งเท่านั้น
เมื่อศาลพิพากษาให้เพิกถอนนิติกรรมการโอนขายสิ่งปลูกสร้างบ้านเลขที่ 128/1 ระหว่างจำเลยที่ 1 กับจำเลยที่ 3 เฉพาะส่วนกึ่งหนึ่งบ้านเลขที่ 128/1 ย่อมกลับมามีชื่อจำเลยที่ 1 เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ตามเดิมโดยไม่ต้องให้จำเลยที่ 1 และที่ 3 ไปดำเนินการในการจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์อีก
(หมายเหตุ 1 จำเลยที่ 1 และจำเลยที่ 2 เป็นสามีภริยากันโดยชอบด้วยกฎหมาย ต่อมาวันที่ 21 กันยายน 2553 จำเลยที่ 1 และจำเลยที่ 2 จดทะเบียนหย่าขาดจากกัน
2 โจทก์เป็นเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาของจำเลยที่ 2 แต่โจทก์บังคับคดีจำเลยที่ 2 ไม่ได้ เนื่องจากเมื่อวันที่ 7 มิถุนายน 2559 จำเลยที่ 1จดทะเบียนโอนขายที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างให้แก่จำเลยที่ 3 ซึ่งเป็นพี่สาว
3 โจทก์จึงไปแจ้งความร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนให้ดำเนินคดีกับจำเลยที่ 1 ในความผิดฐานโกงเจ้าหนี้ พนักงานอัยการยื่นฟ้องจำเลยที่ 1 ต่อศาล จำเลยที่ 1 ให้การรับสารภาพ
4 โจทก์จึงมาฟ้องขอให้เพิกถอนนิติกรรมการโอนขายที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างระหว่างจำเลยที่ 1 และจำเลยที่ 3
5 ชั้นพิจารณาจำเลยที่ 1 เบิกความว่า เหตุที่หย่ากับจำเลยที่ 2 เนื่องจากจำเลยที่ 2 มีหนี้สินล้นพ้นตัว
5 ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยที่ 1 และจำเลยที่ 3 จดทะเบียนเพิกถอนนิติกรรมการโอนขายที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้าง หากไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนา ศาลอุทธรณ์ภาค 6 พิพากษากลับให้ยกฟ้อง ศาลฎีกามีคำวินิจฉัยดังกล่าวข้างต้น)
